مطالعه جامعه شناسی انگیزه و پیامدهای جراحی زیبایی در زنان شهر ایلام

پدیده جراحی زیبایی در سالیان اخیر مورد اقبال بسیار زیاد زنان ایرانی از جمله زنان ایلامی بوده و چرایی جامعه­ شناختی این پدیده، توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه ­شناسانه پدیده جراحی زیبایی در بین زنان انجام شده است. این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و بر حسب شیوه گردآوری داده­ ها، کیفی و از نوع تحلیل مضمون است. داده­ های مطالعه از طریق نمونه­ گیری هدفمند و انجام مصاحبه­ های عمیق نیمه ساختاریافته با ۱۶ نفر از بانوان ۳۰ تا ۶۵ ساله شهر ایلام که تجربه جراحی زیبایی بدن دارند گردآوری گردید. تحلیل داده ­ها نیز طی سه مرحله کد گذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در مرحله کد گذاری باز ۷۸ کد نهایی شدند. در مرحله کد گذاری محوری ۱۵ مقوله فرعی و در مرحله سوم ۶ مقوله اصلی که بیانگر ابعاد کیفی گرایش زنان دارای تجربه جراحی زیبایی بود، شناسایی گردید. در مقوله خودانگاره منفی زنان، ابعاد فرعی منفی­ گرایی ذهنی، ترس ناشی از طرد شدن و واکنش­ های تدافعی استحکام بخشی به ساختار خانواده؛ در مقوله فشارهای هنجاری بیرونی، ابعاد فرعی تبلیغات و برنامه­ های پروپاگاندا، هنجارهای اجتماعی، تفسیر اجتماعی  فرد، انگاره­ های مذهبی - اعتقادی و اعتماد به تخصص پزشکان؛ در مقوله فشارهای هنجاری درونی، ابعاد فرعی ابرازگرایی بدنی، انگیزه­ های درونی کسب زیبایی و رقابت­ جویی؛ در مقوله زمینه ­های روان شناختی، ابعاد فرعی بسترهای شناختی - روانشناسانه و اجبار پزشکی؛ در مقوله بازخورد عملیاتی جراحی، ابعاد فرعی پیامدهای مثبت و پیامدهای منفی و در مقوله تحصیل پایگاه اقتصادی و اجتماعی بالا، مقوله فرعی پایگاه اقتصادی- اجتماعی شناسایی شد.

کلیدواژه ها:

جراحی زیبایی ، تحلیل تماتیک ، نمونه گیری هدفمند ، زنان ، ایلام