جامعه و سیاست در دوره قاجاریه

خاندان قاجار، ادامه روندی بود که بیش از هزار سال بر صحنه سیاسی ایران استیلا داشت. البته سیر تحولات جهان و به ویژه مغرب زمین از نظرگاه ایرانیان پنهان نماند و به دنبال آشنایی گروهی از آن ها با تحولات در ممالک غربی، برخی مطالبات مدنی و سیاسی در راس خواسته های گروهی از اصلاح طلبان و روشنفکران جامعه قرار گرفت. قانون گرایی و تدوین قانون اساسی از نخستین مطالبات ایرانیان بود. بدیهی است دولت قاجار که نماینده قرن ها استبداد مطلقه ایرانی بود، در برابر این سیل تحول خواهی مقاومت می کرد. انباشت خواسته های روشنفکران و اصلاح طلبان و فقدان عزم جدی در دولت قاجار برای اجابت این مطالبات، درنهایت به نهضت مشروطه منجر گردید. این تحول تاریخی، نقطه عطفی در شکل گیری نهادهای سیاسی مدرن در ایران بود. در این مقاله با نگاهی تحلیلی - توصیفی به بررسی و نقد تاثیرات نهضت مشروطه بر شکل گیری نهادهای سیاسی در جامعه ایرانی و نوآوری های مفهومی انقلاب مشروطه در جامعه و سیاست در دوره قاجار پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

ایران ، قاجاریه ، جامعه ، تحولات ، سیاست