روابط سیاسی ایران و عراق از ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۷ش

از زمان فروپاشی دولت عثمانی در جنگ جهانی اول و تشکیل کشور مستقلی به نام عراق در همسایگی غربی ایران، تنظیم روابط دو کشور یکی از چالش های جدی سیاست خارجی ایران بوده و اختلافات ارضی و مرزی به همراه مسائل مذهبی و قومی، روابط دو کشور را همواره در معرض تهدید قرار داده است. این اختلافات در دوره های مختلف تشدید شده یا کاهش یافته اند. در این پژوهش سعی شده است با توجه به اسناد کتابخانه ای و مرور روزنامه ها از روش توصیفی-تحلیلی روابط دو کشور در یک دوره ده ساله از ۱۳۳۷ش تا ۱۳۴۷ش بررسی گردد. در دوران حکومت قاسم در عراق با بروز ملی گرایی افراطی و هم چنین تمایل به روابط گسترده با شوروی، علاوه بر تشدید مناقشات مرزی و گسترش آن از رود مرزی اروندرود به منطقه خوزستان، مسائل ایدئولوژیکی هم بر اختلافات افزوده شد. هم چنین باتوجه به حضور کردها در دو سوی مرز و آغاز قیام کردها در عراق، موضوع دیگری بر روابط دو کشور سایه انداخت. با به قدرت رسیدن رژیم های میانه رو عارف ها در عراق، تا حدی از تنش موجود در روابط دو کشور کاسته شد، اما مسئله کردها و اختلافات مرزی و منطقه خوزستان همچنان در راس اختلافات دو کشور پابرجا باقی ماند.

کلیدواژه ها:

ایران ، عراق ، عبدالکریم قاسم ، روابط سیاسی