اهمیت تفکر توحیدی در نقوش هندسی معماری ایرانی

با آغاز دوره اسلامی فصلی نوین در تزئینات هنر و معماری ایران شکل گرفت. با توجه به منع تصویرنگاری انسان و حیوان در هنر این دوره، هنرمندان مسلمان به خلق تصاویر و اشکال انتزاعی روی آوردند، در نتیجه با ایجاد احکام و ترکیبات شامل نقوش هندسی درصدد بیان اندیشه های خاص و نمادین برآمدند. نقوش هندسی نشان می دهد که هنر اسلامی نتیجه تجلی وحدت در ساحت کثرت است و بیانگر این امر می باشند که همه کثرات به خدای واحد بستگی دارند و سرشت ریاضی وارشان به تعبیری تجلی بیرونی ریاضیات نهفته در ساختار خود قران و تمثیل عددی حروف و کلمات است. هنر و معماری اسلامی علاقمندی به نمادگرایی عددی را به خوبی اشکار می سازد و این نمادگرایی عددی در نقوش هندسی به وضوح آشکار است و به جوهر پیام اسلامی که آموزه توحید است اشاره دارند. نقوش هندسی به کاررفته نشان از رابطه علی میان وحی و هنر اسلامی است، بطوریکه اگر هنر اسلامی با صورت و معنای وحی اسلامی پیوند نداشت هرگز قادر نبود از عهده انجام این امر معنوی برآید. این پژوهش با هدف بررسی فرایند به کارگیری و تجلی غیر نظری واقعیت معنوی در نقوش هندسی و رابطه ی آن با تفکر توحیدی شکل گرفته است.

کلیدواژه ها:

تزئینات ، معماری ، نقوش هندسی ، توحید