وراثت پذیری صفات نهال های یک ساله بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.)

این تحقیق به منظور تخمین میزان وراثت­پذیری صفات نونهالی جمعیت های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) انجام شد. برای این منظور، بذور بلوط ایرانی از ۴۰ پایه مادری چهار جمعیت (مبداء) در جنگلهای حوزه زاگرس جنوبی (استان های کهکیلویه- بویر احمد، و فارس) در ارتفاعات ۸۵۰ ، ۱۱۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۱۰۰ متر از سطح دریا  جمع­آوری گردید. سپس بذور در نهالستان آب­باریک استان فارس (۱۷۰۰ متر از سطح دریا) به صورت آشیانه­ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کاشته شدند، طوری که در هر تکرار به ازای هر پایه مادری، ۲۰ عدد بذر  بطور تصادفی در هر خط قرار گرفت. در پایان فصل رویش نخست، ضریب تنوع ژنتیکی در جمعیت­های مختلف، برای صفت شادابی از ۵/۴ تا ۷/۱۵ ، برای قطر یقه از ۹/۱ تا ۴/۱۱ و برای ارتفاع از ۱۴/۹ تا ۷/۲۳ درصد در نوسان بود.    وراثت­پذیری شادابی در سه جمعیت کمتر از ۰۱/۰ و در یک جمعیت ۲۶/۰ بود. وراثت پذیری قطر یقه از ۰۷/۰ تا ۵۰/۰ و وراثت­پذیری ارتفاع از ۱۵/۰ تا ۶۰/۰ در نوسان بود. نتایج موید این است که در این مقطع از تحقیق، با توجه به مقدار و دامنه ضریب تنوع ژنتیکی و وراثت­پذیری صفات مورد بررسی، ارتفاع نتاج جهت ارزیابی تنوع ژنتیکی قابل توارث و گزینش زود هنگام پایه مادری به منظور تهیه بذر و تولید نهال در نهالستان فوق نسبت به سایر صفات، مناسب­تر می­باشد. با توجه به تغییرات ضریب تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری، تنوع ژنتیکی در جمعیت­های مورد بررسی متفاوت بوده طوری که می توان اظهار داشت که تخریب رویشگاه عامل مهم کاهش تنوع ژنتیکی قابل انتقال در برخی از جمعیت­های مورد بررسی باشد

کلیدواژه ها:

Persian oak (Quercus brantii Lindl.) ، progeny test ، heritability ، Genetic variation