تکثیر آزمایشگاهی بلوط بلندمازو (Quercus castaneifolia)

تولید انبوه گونه های درختی سخت چوب اقتصادی مانند گونه بلوط Quercus castaneifolia به دلیل فراهم آوردن ذخایر گیاهی سالم و گاهی اصلاح شده، جزء جدایی ناپذیر برنامه های جنگل کاری تجاری و نیز اصلاح جنگل های آسیب دیده می باشد. در این بین بکارگیری تکنیک های آزمایشگاهی کشت بافت و ریزازدیادی گامی مهم در جهت تولید انبوه ژنوتیپ های برگزیده و یا ژنوتیپ های اصلاح شده ی ژنتیکی (مانند ژنوتیپ های مقاوم شده به آفات یا بیماری ها) خواهد بود. این تحقیق به منظور یافتن دستورالعملی کارآمد برای ریزازدیادی آزمایشگاهی بلوط Q. castaneifolia با استفاده از بخش های گره دار و جوانه دار سرشاخه های این گیاه  انجام شد. سرشاخه ها از سه منبع گیاهی مختلف شامل درختان بالغ استان گیلان، استان مازندران و نهال های واقع در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور جداسازی شدند. این نمونه ها پس از ضدعفونی درون محیط های کشت تکمیل شده با هورمون های رشد قرار داده شدند. بالاترین میانگین استقرار و تکثیر مربوط به ریزنمونه هایی بود که از نهال های موجود در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور بدست آمده بودند. در این مرحله مشخص شد که محیط های کشت MS (با نصف غلظت از عناصر پرمصرف) و WPM به همراه mg/L ۳/۰ از سیتوکینین BAP و mg/L ۰۱/۰ از اکسین IBA هر دو محیط مناسبی برای استقرار ریزنمونه ها می باشند. بهترین ریزازدیادی سرشاخه های رشد یافته در محیط کشت WPM به همراه BAP (mg/L ۳/۰) صورت گرفت. بالاترین رشد ریشه روی محیط کشت WPM ۲/۱ به همراه اکسین IBA (mg/L ۳/۰) به تنهایی و یا همراه با NAA (mg/L ۱/۰) بدست آمد. ریشه ها در حدود ۷۰ درصد از گیاهان در طول شش هفته شکل گرفتند.

کلیدواژه ها:

سرشاخه ، گره ، جوانه ، ریزازدیادی و بلوط Quercus castaneifolia