تجزیه علیت عملکرد گل و اجزاء آن در ژنوتیپ های مختلف گل محمدی (.Rosa damascena Mill) ایران
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 50
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRFP-31-1_007
تاریخ نمایه سازی: 29 شهریور 1403
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: عملکرد گل در گلمحمدی یک صفت پیچیده است که تحت تاثیر بسیاری از صفات و عوامل محیطی قرار میگیرد. بنابراین مطالعه روابط بین صفات میتواند گام مهمی در انتخاب برای بهبود عملکرد گل باشد. تجزیه علیت (Path analysis) با شناسایی مولفه های اصلی عملکرد با تاثیر مستقیم بالا، نقش مهمی در موفقیت انتخاب، به ویژه انتخاب های غیرمستقیم از طریق اجزای عملکرد دارد. با توجه به کمبود منابع در این زمینه، این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین صفات موثر بر عملکرد گل، برآورد روابط بین صفات و تحلیل علیت برای شناسایی اثرهای مستقیم و غیرمستقیم آنها بر عملکرد گل از طریق تحلیل مسیر انجام شده است.مواد و روشها: ژرم پلاسم مورد استفاده در این تحقیق شامل ۴۹ ژنوتیپ گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) متعلق به مناطق مختلف ایران بود. نهال های یکساله ژنوتیپ ها در فروردین ۱۳۸۳ در ایستگاه تحقیقاتی زاله سنندج (کردستان) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی(RCBD) با سه تکرار و سه بوته در هر کرت با فاصله کاشت سه متر کشت شدند. آبیاری مزرعه به صورت قطره ای با دوره ۱۵ روزه انجام شد. برای صفات فنولوژیکی از میانگین صفات در سه سال آخر و برای صفات مورفولوژیکی از دادههای سال ۱۳۸۷ استفاده گردید. تجزیه واریانس داده ها بر اساس مدل طرح RCBD انجام شد. همبستگی فنوتیپی بین صفات برآورد و تجزیه علیت در سه مرحله برآورد اثرهای مستقیم، غیرمستقیم و باقیمانده صفات بر عملکرد گل انجام شد.یافته ها: تنوع ژنتیکی معنیداری (P≤۰.۰۱) بین ژنوتیپها از لحاظ صفات مورد بررسی مشاهده شد. همبستگی صفات فنولوژیکی با عملکرد گل منفی و معنی دار اما همبستگی صفات مورفولوژیکی با آن مثبت و معنیدار بود. تجزیه علیت نشان داد که تعداد و وزن گل (با اثر مستقیم بهترتیب P=۰.۹۷۹** و P= ۰.۳۳۴** و اثر باقیماندهR=۰.۱۹۵ ) اجزای اصلی عملکرد گل در پایه و سطح کل سبز و قطر تاج پوشش گیاه (با اثر مستقیم بهترتیب ۰.۵۶۹** و ۰.۲۸۲* و اثر باقیمانده R=۰.۳۹۵) اجزای اصلی تعداد گل در پایه و تعداد و سطح برگ (با اثر مستقیم بهترتیب ۱.۰۲۴** و ۰.۰۸۵* و اثر باقیمانده R=۰.۲۳۷) اجزای اصلی سطح کل سبز پایه بودند.نتیجه گیری: دو صفت تعداد و وزن گل در گزینشهای غیرمستقیم برای بهبود عملکرد گل در ژنوتیپهای گلمحمدی میتوانند مورد توجه قرار بگیرند. سایر صفات اثرهای غیرمستقیم خود را بر عملکرد گل به طور عمده از طریق تعداد گل در پایه (صفات فنولوژیکی به صورت منفی و صفات مورفولوژیکی به صورت مثبت) اعمال کردند. اگرچه همبستگی ارتفاع و قطر تاج گیاه با عملکرد گل مثبت و بسیار معنیدار بود، اما اثرهای مستقیم مراحل تکمیلی تحلیل علیت نشان داد که قطر تاج (رشد افقی) نسبت به ارتفاع آن (رشد عمودی) در فرایندهای تولیدمثل گل محمدی موثرتر است. به عبارت دیگر، ژنوتیپ هایی که عملکرد گل بالاتری دارند معمولا تا ارتفاع معینی بالا رفته و پس از آن رشد افقی را توسعه می دهند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
بایزید یوسفی
, associate professor, Research Division of Natural Resources, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Sanandaj,Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
