نقدی بر مبانی فقهی ماده ۲۵۰ قانون مدنی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 36

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FEQH-13-24_012

تاریخ نمایه سازی: 27 شهریور 1403

چکیده مقاله:

مطابق اصل ۷۲ قانون اساسی، مغایرت قوانین جمهوری اسلامی ایران با اصول و احکام مذهب رسمی کشور نفی گردیده و فقهای شورای نگهبان نیز موظف به صیانت از این مهم می باشند. از این حیث، با توجه به مناقشاتی که در مستندات فقهی ماده ۲۵۰ قانون مدنی به چشم می خورد بررسی آن از ضرورت ویژه ای برخوردار است. مطابق ماده مذکور، شرط تاثیر اجازه در عقد فضولی، عدم تقدم رد بر آن می باشد. حال آن که مستندات این قول که در واقع، قول مشهور فقهی در این بحث است اعم از اجماع، زوال عنوان عقد، قاعده تسلیط و اصل استصحاب، مورد مناقشه و بحث می باشد. از سوی دیگر، صحیحه محمد بن قیس، دلیل متقنی بر قول دیگر یعنی تاثیر اجازه مسبوق به رد به شمار می رود؛ لذا با توجه به بررسی های صورت گرفته در این مساله، به نظر اصلاح و بازنگری ماده مذکور، ضرورت خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

ماده ۲۵۰ قانون مدنی ، عقد فضولی ، اجازه مسبوق به رد

نویسندگان

Mahdiyeh Ghanizadeh

دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

Mohammad Reza Kaykha

دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران (نویسنده مسئول)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم (۱۴۰۶ق)، حاشیه المکاسب، تهران: وزارت فرهنگ و ...
  • اراکی، محمد علی (۱۴۱۵ق)، کتاب البیع، ج۱، قم: در راه ...
  • اشتهاردی، علی پناه (۱۴۱۷ق)، مدارک العروه، ج۳۰، تهران: دار الاسوه.. ...
  • امیرخانی، شکیبا؛ باقری، احمد؛ امام، سید محمدرضا (۱۳۹۴)، ایقاع فضولی، ...
  • انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (۱۴۱۵ق)، کتاب المکاسب، ج۳، قم: کنگره ...
  • ایروانی، علی بن عبد الحسین (۱۴۰۶ق)، حاشیه المکاسب، ج۱، تهران: ...
  • ایروانی، محمدباقر (۱۴۲۷ق)، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی علی المذهب ...
  • بحر العلوم، محمد بن محمدتقی (۱۴۰۳ق)، بلغه الفقیه، ج۲، چ۴، ...
  • بهبهانی، محمدباقر (۱۴۱۷ق)، حاشیه مجمع الفائده و البرهان، قم: موسسه ...
  • تبریزی، میرزا جواد بن علی (۱۴۱۶ق)، ارشاد الطالب الی تعلیق ...
  • تبریزی، میرزا فتاح (۱۳۷۵ق)، هدایه الطالب الی اسرار المکاسب، ج۲، ...
  • جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه ...
  • جزائری، سید محمدجعفر (۱۴۱۶ق)، هدی الطالب فی شرح المکاسب، ج۱و۵، ...
  • جواهری، محمد (۱۴۲۸ق)، الشهادات و الحدود، ج۱، قم: مکتبه الامام ...
  • حائری، سید کاظم (۱۴۲۳ق)، فقه العقود، ج۲، چ۲، قم: مجمع ...
  • حکیم، سید محسن (۱۴۱۰ق)، منهاج الصالحین، ج۲، بیروت: دار التعارف.. ...
  • حکیم، سید محسن (۱۴۱۶ق)، مستمسک العروه الوثقی، ج۱۳، قم: دار ...
  • حکیم، سید محسن (بی تا)، نهج الفقاهه، قم: ۲۲ بهمن.. ...
  • خمینی(امام)، سید روح الله (بی تا)، کتاب البیع، تقریر: محمدحسن ...
  • خوئی، سید ابو القاسم (۱۴۱۷ق)، مصباح الاصول، ج۲، چ۵، قم: ...
  • خوئی، سید ابو القاسم (۱۴۱۸ق)، موسوعه الامام الخوئی، ج۳۳، قم: ...
  • خوئی، سید ابو القاسم (بی تا)، مصباح الفقاهه، ج۴، بی ...
  • روحانی، سید صادق (بی تا)، فقه الصادق (ع)، ج۱۶، بی ...
  • سبزواری، سید عبد الاعلی (۱۴۱۳ق)، مهذب الاحکام، ج۱۶، چ۴، قم: ...
  • سیوری حلی(فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله (۱۴۰۴ق)، التنقیح الرائع لمختصر ...
  • صدر، سید محمد (۱۴۲۰ق)، ما وراء الفقه، ج۶، بیروت، دار ...
  • صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (۱۴۱۳ق)، ...
  • طباطبائی حائری، سید محمد مجاهد (بی تا)، کتاب المناهل، قم: ...
  • طباطبائی قمی، سید تقی (۱۴۰۰ق)، دراساتنا من الفقه الجعفری، ج۳، ...
  • طباطبائی قمی، سید تقی (۱۴۱۳ق)، عمده المطالب فی التعلیق علی ...
  • طباطبائی قمی، سید تقی (۱۴۲۶ق)، مبانی منهاج الصالحین، ج۷، قم: ...
  • طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم (۱۴۱۰ق)، حاشیه المکاسب، ج۱، قم: ...
  • طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (۱۴۰۹ق)، العروه الوثقی، ج۲، چ۲، بیروت: ...
  • طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (بی تا)، تکمله العروه الوثقی، ج۱، ...
  • طباطبائی، سید علی (۱۴۱۸ق)، ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۱۰ق)، الموتلف من المختلف بین ائمه ...
  • طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (۱۳۹۰ق)، الاستبصار فیما اختلف من ...
  • طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (۱۴۰۷ق)، تهذیب الاحکام، ج۷، چ۴، ...
  • عاملی(شهید اول)، محمد بن مکی (۱۴۱۷ق)، الدروس الشرعیه فی فقه ...
  • عراقی، آقا ضیاء الدین (۱۴۱۴ق)، شرح تبصره المتعلمین، ج۵، موسسه ...
  • غروی نائینی، میرزا محمدحسین (۱۳۱۴ق)، المکاسب و البیع، ج۲، موسسه ...
  • غروی نائینی، میرزا محمدحسین (۱۳۷۳ق)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ...
  • قمی، میرزا ابوالقاسم (۱۴۱۳ق)، جامع الشتات فی اجوبه السوالات، ج۲، ...
  • کرکی(محقق)، علی بن حسین (۱۴۱۴ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ق)، الکافی، ج۵، چ۴، تهران: دار ...
  • محقق داماد، سید مصطفی (۱۴۰۶ق)، قواعد فقه، ج۱، چ۱۲، تهران: ...
  • مغنیه، محمدجواد (۱۴۲۱ق)، فقه الامام الصادق (ع)، ج۳، چ۲، قم: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۲۴ق)، کتاب النکاح، ج۲، قم: مدرسه امام ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۲۵ق)، انوار الفقاهه(کتاب البیع)، قم: مدرسه الامام ...
  • منتظری نجف آبادی، حسینعلی (بی تا)، رساله استفتائات، ج۳، قم: ...
  • موسوی، سید علی (۱۴۲۴ق)، ینابیع الاحکام فی معرفه الحلال و ...
  • نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (بی تا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • نراقی، ملا احمد (۱۴۱۵ق)، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ج۱۶، ...
  • همدانی، آقا رضا (بی تا)، حاشیه المکاسب، قم: انصاری قمی ...
  • نمایش کامل مراجع