مبانی فقهی حقوقی بهداشت فردی و اجتماعی در پرتو بروز بیماری های نوظهور

تمامی افراد جامعه نسبت به یکدیگر مسئولیت به احتیاط داشته و بایستی در زمان شیوع بیماری ­های واگیردار بهداشت فردی و اجتماعی را رعایت نمایند تا باعث انتقال و گسترش آن به دیگری و سایر افراد جامعه نگردد. بررسی حکم فقهی و حقوقی عدم رعایت بهداشت در برابر بیماری ­های واگیر نوظهور و ضمان و مسئولیت کیفری انتقال­دهنده آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. عدم رعایت بهداشت فردی و اجتماعی در برابر بیماری­ های مختلف از جمله بیماری های نوظهور بر اساس قاعده حرمت اضرار به نفس، قاعده وجوب دفع ضرر محتمل، وجوب حفظ جان، قاعده نفی ضرر و قاعده حفظ نظام و اصل احتیاط حرام و ممنوع می­باشد. همچنین انتقال­دهنده بیماری­های واگیردارو نوظهور واگیردار بر اساس قاعده اتلاف، قاعده تسبیب، قاعده احترام، قاعده نفی اضرار، قاعده تعهد ایمنی و قاعده تعهد به ایمنی مراقبت متعارف ضامن می­باشد و قصاص انتقال ­دهنده بیماری در صورت فوت دریافت­کننده منتفی بوده، زیرا در قتل عمد، مباشرت و غالبی بودن کشندگی فعل شرط می­باشد، در صورتی که این دو در اینجا محل اشکال واقع شده است. همچنین بر اساس برخی از قواعد فوق­ الذکر و پروتکل­ های بین­المللی و آئین ­نامه ­های بهداشتی، هرگونه عمل و یا ترک فعل و بی­مبالاتی و سهل­انگاری که در نتیجه بروز و شیوع بیماری ­های مختلف باعث ایراد صدمه و آسیب به محیط زیست اعم از آلودگی آب، خاک، هوا و دریا گردد ممنوع و موجب ضمان می­باشد.

کلیدواژه ها:

بهداشت فردی و اجتماعی ، محیط زیست ، مبانی و قواعد فقهی و حقوقی ، بیماری های نوظهور