بررسی حکم ازدواج اکراهی در نکاح میان مذهبی

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 211

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FEQH-16-34_008

تاریخ نمایه سازی: 27 شهریور 1403

چکیده مقاله:

مشهور فقهای امامیه و به تبع آن قانون مدنی ایران، رضایت زوجین را در عقد ازدواج شرط نفوذ عقد دانسته و ازدواج اکراهی را غیرنافذ می دانند؛ بدین ترتیب که هرگاه مکره بعد از زوال اکراه، عقد را اجازه کند این عقد نافذ بوده و در صورت عدم الحاق رضایت بعدی، عقد مذکور فاسد خواهد بود. اما پیروان برخی مذاهب اسلامی از جمله احناف، ازدواج اکراهی را صحیح و سایر مذاهب اسلامی، آن را از ابتدا باطل می دانند. با وجود تفاوت حکم ازدواج اکراهی میان مذاهب اسلامی، اگر چنین ازدواجی میان دو نفر از دو مذهب با دیدگاه متناقض صورت گیرد منجر به تعارض در حکم مساله خواهد شد؛ زیرا مذهب یکی از زوجین، ازدواج اکراهی را صحیح و دیگری آن را باطل می داند. این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی تدوین شده، بیانگر آن است که  که وجود چنین مساله ای از آنجا که سبب اختلال در جامعه شده، از دایره حقوق خصوصی خارج و جنبه عمومی به خود می گیرد؛ بنابراین با توجه به قاعده نفی اختلال نظام، ملاک نظم عمومی و مصلحت جامعه و ترجیح دیدگاه موافق با احتیاط برای حل تعارض موجود، باید به قانون کشور که غیر نافذ بودن عقد است رجوع کرده و با جمع عرفی میان اصل ۱۲ قانون اساسی و ماده ۱۰۷۰ قانون مدنی تعارض مذکور را حل نمود.

نویسندگان

مرضیه فردوسی دولت شانلو

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

محمد رضا کیخا

دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران (نویسنده مسئول)

احسان سامانی

استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.. ...
  • ابن بطال، ابوالحسن (۱۴۲۳ق)، شرح صحیح البخاری، ج۳، تحقیق: ابو ...
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (۱۳۷۹)، فتح الباری شرح ...
  • ابن حزم، علی بن احمد (بی تا)، المحلی، ج۷، بیروت: ...
  • ابن عثیمین، محمد بن صالح (۱۴۲۲ق)، الشرح الممتع علی زاد ...
  • ابن همام، محمد بن عبدالواحد (بی تا)، فتح القدیر للعاجز ...
  • اردبیلی(مقدس)، احمد بن محمد (۱۴۰۳ق)، مجمع الفائده و البرهان فی ...
  • الجزیری، عبدالرحمن (۱۴۲۴ق)، الفقه علی المذاهب الاربعه، ج۲، بیروت: دار ...
  • الزحیلی، وهبه (بی تا)، ال‍ف‍ق‍ه الاس‍لام‍ی و ادل‍ت‍ه، ج۳ و۴و۵، ...
  • المبارکفوری، محمد عبدالرحمن بن عبدالرحیم (بی تا)، تحفه الاحوذی، ج۴، ...
  • ان‍ص‍اری(شیخ) ، م‍رت‍ض‍ی ب‍ن م‍ح‍م‍دام‍ی‍ن (۱۴۱۵قa)کتاب المکاسب، ج۳، قم: کنگره ...
  • ان‍ص‍اری(شیخ) ، م‍رت‍ض‍ی ب‍ن م‍ح‍م‍دام‍ی‍ن (۱۴۱۵قb)کتاب النکاح، ج۳، قم: کنگره ...
  • انصاری، زکریا بن محمد (۱۴۱۴ق)، فتح الوهاب بشرح منهج الطلاب، ...
  • انصاری، زکریا بن محمد (بی تا)، اسنی المطالب فی شرح ...
  • بحرانی(صاحب حدائق)، یوسف بن احمد (۱۴۰۵ق)، الحدائق الناضره فی احکام ...
  • جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه ...
  • جمل، سلیمان بن عمر (بی تا)، حاشیه الجمل علی شرح ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی ...
  • حسینی روحانی، سید محمدصادق (۱۴۱۴ق)، فقه الصادق، ج۱۴، چ۳، قم: ...
  • حسینی عاملی، سید محمدجواد (۱۴۱۹ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • حسینی مراغی، میر ع‍ب‍دال‍ف‍ت‍اح ب‍ن ع‍ل‍ی (۱۴۱۷ق)، العناوین، ج۲، قم: ...
  • حلی(علامه)، حسن بن یوسف (۱۴۱۳ق)، قواعد الاحکام، ج۲، قم: موسسه ...
  • حلی(علامه)، حسن بن یوسف (۱۴۱۴ق)، تذکره الفقهاء، ج۲، قم: موسسه ...
  • حلی(محقق)، جعفر بن حسن (۱۴۰۸ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • حیدری، علی نقی (۱۴۱۲ق)، اصول الاستنباط، ج۱، قم: لجنه اداره ...
  • خورسندیان، محمدعلی؛ ذاکری نیا، حانیه (۱۳۸۸)، واکاوی اراده، قصد و ...
  • خوئی، سید ابوالقاسم (۱۴۱۰ق)، منهاج الصالحین، ج۳، قم: مدینه العلم.. ...
  • خوئی، سید ابوالقاسم (بی تا)، مصباح الفقاهه، ج۲و۳، قم: سید ...
  • ره پیک، حسن (۱۳۷۵)، عیوب اراده و رضا (قسمت دوم): ...
  • زیلعی، عبدالله بن یوسف (۱۴۱۸ق)، نصب الرایه فی تخریج احادیث ...
  • سدیس، محمد بن عبدالعزیز (۱۴۲۵ق) مقدمات النکاح، ج۱، مدینه: الجامعه ...
  • س‍رخ‍س‍ی ، م‍ح‍م‍د ب‍ن اح‍م‍د (۱۴۱۴ق)، المبسوط، ج۲۴، بیروت: دار ...
  • سلمان زاده، جعفر؛ عباسی، مصطفی (۱۳۹۷)، تاثیر اکراه در ایقاع، ...
  • سیوطی، جلال الدین (بی تا)، الجامع الصغیر و زیادته، ج۱، ...
  • شافعی، محمد بن ادریس (۱۴۱۰ق)، کتاب الام،ج۵، بیروت: دار المعرفه.. ...
  • شیرازی، صدرالدین محمد (۱۳۶۸) الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ...
  • صاوی، احمد (بی تا)، حاشیه الصاوی علی الشرح الصغیر= بلغه ...
  • صنعانی، محمد بن اسماعیل (۱۴۳۲ق)، التنویر شرح الجامع الصغیر، ج۶، ...
  • صهیب، عبدالجبار (بی تا)، المسند الموضوعی الجامع للکتب العشره، ج۱۶، ...
  • طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (۱۳۷۰)، حاشیه المکاسب، ج۱، قم: اسماعیلیان.. ...
  • طباطبائی(صاحب ریاض)، سید علی (۱۴۱۸ق)، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (بی تا)، مجمع البیان، ج۳، بی ...
  • عینی، بدرالدین (۱۴۲۰ق)، البنایه شرح الهدایه، ج۱۱، بیروت: دار الکتب ...
  • فرحی، سید علی (۱۴۳۱ق)، تحقیق فی القواعد الفقهیه، قم: موسسه ...
  • قیروانی، ابن ابی زید (بی تا)، النوادر و الزیادات علی ...
  • کرکی(محقق)، علی بن حسین (۱۴۱۴ق)، ج‍ام‍ع ال‍م‍ق‍اص‍د ف‍ی ش‍رح ال‍ق‍واع‍د، ...
  • کوسج، اسحاق (۱۴۲۵ق)، مسائل الامام احمد و اسحاق بن راهویه، ...
  • مامقانی، محمدحسن بن عبدالله (۱۳۱۶)، غ‍ای‍ه الام‍ال ف‍ی ح‍اش‍ی‍ه ال‍م‍ک‍اس‍ب ...
  • محقق داماد، سید مصطفی (۱۴۰۶ق)، قواعد فقه، چ۱۲، تهران: مرکز ...
  • مغنیه، محمدجواد (۱۴۲۱ق)، الفقه علی المذاهب الخمسه، ج۲، چ۱۰، بیروت: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۲۵ق)، انوار الفقاهه(کتاب البیع)، قم: مدرسه الامام ...
  • نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (۱۴۰۴ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نراقی، احمد بن محمدمهدی (۱۴۱۵ق)، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ...
  • همدانی، آقا رضا (۱۴۲۰ق)، حاشیه المکاسب، قم: بی نا ...
  • نمایش کامل مراجع