بررسی مولفه های زبانی پسامدرن در داستان «دوباره از همان خیابان ها» نوشته بیژن نجدی

یکی از خصوصیات عمده داستاننویسی دهههای شصت و هفتاد در ایران، تلاش برای گشودن دریچههایی تازه به جهان داستان و بالابردن سطح داستان نویسی است. در بین تلاشهای انجام شده میان داستاننویسان این دو دهه، کارهای اندک بیژن نجدی، جایگاهی خاص دارد؛ چراکه آثار این نویسنده، از زمینه های مهم ظهور و پیدایش رویکرد پست مدرنیسم در عرصه داستان نویسی معاصر ایران به شمار می رود. در این مقاله، سعی بر آن است که علاوه بر ارائه تحلیلی پسامدرنیستی از داستان کوتاه «دوباره از همان خیابان ها» نوشته بیژن نجدی، عناصر بلاغی مرتبط با پسامدرنیسم و ارتباط آن ها با شاعرانگی نوشتار نجدی مشخص شود. برای این منظور، ابتدا پسامدرنیسم و مولفه های برجسته ای از ادبیات داستانی آن همچون اتصال کوتاه، فراداستان، محتوای هستی شناسانه، فروپاشی روایت های کلان و... با تکیه بر نظریه های منتقدان برجسته این حوزه، همچون دیوید لاج، پاتریشیا و، بری لوئیس و دیگران به اختصار بیان شده، سپس وجود هرکدام از این عناصر با ذکر نمونه هایی از داستان اثبات می شود. می توان گفت علاوه بر آنکه حضور این مولفه ها در کنار یکدیگر، حکایت از پسامدرنیستی بودن این اثر دارد، عناصر بلاغی نیز در قالب شاخصه های زیاده روی و آیرونی بر شاعرانگی اثر افزوده اند.

کلیدواژه ها:

postmodernism ، fiction ، Bijan Najdi ، Passing again through the same streets ، rhetorical