 آشناییزدایی زبانی در آثار داستانی جلال آلاحمد

فرمالیستها کارکرد ادبیات را آشناییزدایی از ادراک معمول و روزمره ما نسبت به محیط اطراف میدانستند. طبق این نظریه، متن ادبی حاصل شگردهای آشناییزداینده در سطوح مختلف صورت، معنا و ژانرهای ادبی است. ساختارگرایان با بسط این مطلب، نقش ادبی را به عنوان یکی از نقشهای زبانی مطرح نمودند که با آشناییزدایی در زبان شکل میگیرد؛ لذا انواع آشناییزدایی و برجستهسازی در زبان را بیان کردند. با بررسی زبان جلال آلاحمد در دو اثر «مدیر مدرسه» و «پنج داستان»، افزون بر یافتن مصادیقی برای آنچه به عنوان شیوههای برجستهسازی برشمردهاند، به نمونههایی دست مییابیم که زبان را آشناییزدایی میکند؛ اما زبانشناسان مطرح نکرده­اند.جلال آلاحمد، علاوه بر کاربرد برخی هنجارگریزیهای معمول و فراگیر، زبان محاوره را در قالبی تازه و زیبا با عنوان زبان داستان میریزد و با ایجاز به شیوههای متعدد، نثر تلگرافی را به نام خود میکند و به واژگان وسعت معنایی میبخشد.

کلیدواژه ها:

آشناییزدایی ، برجستهسازی ، آلاحمد ، مدیر مدرسه ، پنج داستان