ترجیح باورهای حسی بر ظواهر نصوص دینی در کلام امامیه با تاکید بر آثار شیخ صدوق، شیخ مفید و سید مرتضی

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 66

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IMAMIYA-10-19_001

تاریخ نمایه سازی: 26 شهریور 1403

چکیده مقاله:

عالمان دینی و از جمله متکلمان امامیه در موارد متعددی نصوص دینی را تاویل کرده اند؛ یعنی ظواهر نصوص دینی را کنار گذارده و معنایی غیرظاهری برای آنها ارائه نموده اند. سرچشمه چنین اقدامی بیشتر این است که اندیشمندان پیش گفته معنای ظاهری آیه یا روایتی را با یکی از باورهای خود – که گاه از آموزه های وحیانی اخذ شده است، گاهی متکی بر احکام عقل نظری یا عملی است و گاهی در محسوسات و مجربات ایشان ریشه دارد - ناسازگار یافته اند و آن باور را بر معنای ظاهری آیه یا روایت ترجیح داده اند. این نوشتار با روش کتابخانه ای و با تمرکز بر آثار شیخ صدوق، شیخ مفید و سید مرتضی، آن دسته از تاویلات ایشان را که در آنها باورهای حسی و تجربی بر ظواهر نصوص دینی ترجیح یافته است، مورد بحث و تحلیل و مقایسه قرار می دهد. این تحلیل و مقایسه، شباهت ها و تفاوت های تاویل در اندیشه متکلمان پیش گفته را آشکار می کند و از این رهگذر، تصویر روشن تری از رویکرد کلامی و میزان پایبندی ایشان به ظواهر نصوص دینی به دست می دهد.

نویسندگان

حامد فیاضی

دانشجوی دکتری کلام امامیه، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم، ایران

رضا برنجکار

استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بسطام، عبدالله و حسین ابن بسطام (۱۴۱۱ ق)؛ طب ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد (۱۴۲۱ ق)؛ مسند الامام احمد ...
  • ابن قولویه، جعفر بن محمد (۱۳۵۶ ش)؛ کامل الزیارات؛ تصحیح ...
  • امین، محسن (۱۴۰۳ ق)؛ اعیان الشیعه؛ بیروت: دار التعارف للمطبوعات ...
  • برقی، احمد بن محمد بن خالد (۱۳۷۱ ش)؛ المحاسن؛ تصحیح: ...
  • ترمذی، محمد بن عیسی (۱۹۷۵ م)؛ سنن الترمذی؛ تحقیق و ...
  • راوندی، قطب الدین سعید بن هبه الله (۱۴۰۹ ق)؛ الخرائج ...
  • سید حمیری، اسماعیل بن محمد (۱۴۲۰ ق)؛ دیوان السید الحمیری؛ ...
  • سید مرتضی، علی بن حسین (۱۹۹۸ م)؛ امالی؛ تحقیق: محمد ...
  • شاکر، محمدکاظم (۱۳۷۶ ش)؛ روش های تاویل قرآن: معناشناسی و ...
  • شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه (۱۳۶۲ ش)؛ الخصال؛ ...
  • ______________ (۱۳۸۵ ش)؛ علل الشرائع؛ قم: کتاب فروشی داوری ...
  • ______________ (۱۴۰۳ ق)؛ معانی الاخبار؛ تصحیح و تحقیق: علی اکبر ...
  • ______________ (۱۴۱۴ ق)؛ الاعتقادات؛ قم: الموتمر العالمی للشیخ المفید ...
  • شیخ مفید، محمد بن محمد بن النعمان (۱۴۱۳ الف)؛ اوائل ...
  • ______________ (۱۴۱۳ ب)؛ المسائل السرویه؛ قم: الموتمر العالمی للشیخ المفید ...
  • ______________ (۱۴۱۳ ج)؛ المسائل العکبریه؛ قم: الموتمر العالمی للشیخ المفید ...
  • ______________ (۱۴۱۳ د )؛ تصحیح اعتقادات الامامیه؛ قم: الموتمر العالمی ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد (۱۴۱۵ ق)؛ المعجم الکبیر؛ تصحیح و ...
  • قمی، علی بن ابراهیم (۱۴۰۴ ق)؛ تفسیر القمی؛ تصحیح و ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ ق)؛ الکافی؛ تصحیح و تحقیق: ...
  • نمایش کامل مراجع