ضعف سرمایه اجتماعی و چالش بوروکراسی هراسی در ایران

با وجود اهمیت ادراک و نگرش شهروندان نسبت به دولت و عملکرد آن و مطالعات گسترده در این حوزه، مطالعات اندکی درباره ادراک و نگرش منفی نسبت به بخش دولتی، درحالی که به عملکرد ناکارآمد دولت مرتبط نباشد، پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بوروکراسی هراسی و سرمایه اجتماعی است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به روش توصیفی همبستگی انجام گرفته است. برای انجام دادن پژوهش با پیمایش شهروندان از طریق پرسشنامه وجود پدیده بوروکراسی هراسی و سطح سرمایه اجتماعی مطالعه و بررسی شد. سپس، رابطه این دو متغیر بررسی شد. جامعه پژوهش همه شهروندان ۱۸ تا ۷۰ ساله‎ای بودند که در یک سال گذشته حداقل یک بار برای دریافت خدمات به یکی از سازمان های بخش عمومی مراجعه کرده اند. نمونه ای از این افراد به روش در دسترس انتخاب شد و پرسشنامه در اختیار آنان قرار گرفت. از میان این افراد ۴۱۲ نفر پرسشنامه پژوهش را کامل کردند که با توجه به نامحدود بودن حجم جامعه و بر اساس جدول مورگان این میزان کفایت لازم را دارد. داده ها با ترسیم جدول توافقی و آزمون خی دو تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد بی اعتمادی به دولت و کارکنان بخش عمومی فقط با عملکرد خدمات عمومی مرتبط نیست و ۱۲/۲۹ درصد پاسخگویان بورو کراسی هراس هستند. همچنین، نتایج نشان داد ۵/۶۶ درصد سرمایه اجتماعی ضعیف داشتند. در نهایت نتایج نشان داد بین سرمایه اجتماعی و بوروکراسی هراسی رابطه معنادار وجود دارد. می توان گفت هر چه انسجام و اعتماد ملی کاهش یابد، تصویر منفی که حاصل عملکرد دولت نیست افزایش می ‎یابد که دلالت هایی برای مسئولان و دست اندرکاران دارد.

کلیدواژه ها:

انسجام ملی ، بوروکراسی هراسی ، سرمایه اجتماعی ، نگرش شهروندان به دولت