دامنه ی اطلاعات داستان در داستان کوتاه «ژاکت پشمی» و اقتباس تلویزیونی آن.

در روایت های کلامی و تلویزیونی، دامنه ی اطلاعات داستان نقش مهمی در حفظ توجه خواننده و بیننده دارد. نویسندگان این مقاله با شیوه ی تطبیقی، دامنه ی اطلاعات داستان و نحوه ی حفظ توجه خواننده و بیننده در داستان کوتاه «ژاکت پشمی»، نوشته ی هوشنگ مرادی کرمانی را با اقتباس تلویزیونی آن («ژاکت») به کارگردانی کیومرث پوراحمد براساس نظریه ی روایت­شناسی رابرت مک­کی، بررسی و مقایسه می کنند. نتایج پژوهش نشان می دهد که کانونی­سازی داستان کوتاه «ژاکت پشمی» از نوع درونی یا دید همراه است که باعث غلبه ی عنصر تعلیق در آن می شود. این کانونی­سازی برای تنوع دامنه ی اطلاعات داستان و جذابیت بیشتر روایت، از عنصر معما نیز استفاده می کند. این کار به کمک شگردهایی مانند پیشواز زمانی، روایت درونه­ای، حذف و ... انجام شده است. در این فرآیند، غافلگیری نیز به کمک معما می آید؛ چون با هربار غافلگیری کانونی­سازی درونی و خواننده، به معماهای داستان افزوده می شود. اقتباس تلویزیونی داستان نیز از منظر یک کانونی­ساز درونی غالب روایت می شود؛ با این تفاوت که دقایق زیادی از فیلم به کانونی­سازی کنشگرهای دیگر نیز اختصاص دارد. این موضوع باعث افزایش کنشگرهای فیلم و درنتیجه، برجسته شدن آموزش توجه به حضور دیگری و گفتمان های متفاوت در آن می شود. این گفتمان ها اغلب با استفاده از شگرد روایت درونه­ای وارد فیلم می شوند که این ورود نیز افزایش عنصر معما را در پی دارد. اگرچه روایت کلامی عنصر تعلیق را فقط می توانست با عنصر معما ترکیب کند، تعلیق فیلم باتوجه به امکانات دوربین و خلاقیت کارگردان برای غنی تر کردن روایت با هردو عنصر معما و کنایه ی دراماتیک ترکیب می شود.

کلیدواژه ها:

Majid’s Tales ، adaptation ، mystery ، suspense ، dramatic irony ، surprise ، واژه های کلیدی: قصه های مجید ، اقتباس ، معما ، تعلیق ، کنایه ی دراماتیک ، غافلگیری.