بررسی اثرات محافظتی اسید آمینه ال-آرژنین بر سمیت سلولی، ژنتیکی و استرس اکسیداتیو ناشی از سیس پلاتین در سلول های نرمال کلیوی و لنفوسیت های خونی انسان

سابقه و هدف: ال-آرژنین به عنوان یک اسید آمینه ضروری است و برای سنتز گلوتاتیون استفاده می شود و از آن جایی که پیش ساز نیتریک اکساید نیز می باشد می تواند به عنوان پاک کننده ی رادیکال های آزاد و مهارکننده ی پراکسیداسیون لیپیدی عمل کند. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرحفاظتی ال-آرژنین بر سمیت سلولی، ژنتیکی و استرس اکسیداتیو ناشی از سیس پلاتین در سلول های نرمال کلیوی و لنفوسیت های خونی انسان انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، از سلول های نرمال کلیوی رده سلولیvero و لنفوسیت های خونی انسان استفاده شد. سلول های vero با غلظت های مختلف ال-آرژنین (۹/۳۵، ۱۸/۷۵، ۳۷/۵، ۷۵، ۱۵۰ و ۳۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر) با دوز آسیب زای سیس پلاتین (۱/۷ میکروگرم بر میلی لیتر) به صورت پیش تیمار بررسی شدند. ارزیابی بقا و زنده مانی سلولی و تعیین IC۵۰ (غلظت مهاری) توسط تست MTT انجام شد. جهت بررسی سمیت ژنتیکی، با استفاده از سرنگ هپارینه ۵ میلی لیترنمونه خون وریدی از یک داوطلب سالم غیر سیگاری و غیر الکلی گرفته شد و بعد از جداسازی لنفوسیت ها، غلظت های مختلف ال-آرژنین با سیس پلاتین در دوز بهینه القاکنندگی سمیت پیش درمانی شدند. جهت ارزیابی تولید میکرونوکلئوس در لنفوسیت های دو هسته ای مهار شده در ستوکینز لام تهیه و توسط میکروسکوپ نوری بررسی شد. هم چنین تست های استرس اکسیداتیو (ارزیابی میزان ROS و MDA) مورد سنجش قرار گرفتند که اندازه گیری میزان ROS سلول با دستگاه فلوریمتری و با استفاده از معرف DA-DCFH انجام شد. برای سنجش میزان مالون دی آلدهید(MDA) تولید شده در فرآیند لیپید پراکسیداسیون از معرف تیوباربیتوریک اسید(TBA) استفاده شد. بررسی داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه توسط نرم افزار GraphPad Prism.۸ مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته ها: اثرات سمیت سلولی سیس پلاتین در انکوباسیون ۴۸ ساعته با غلظت های مختلف (۰/۳۹، ۰/۷۸، ۱/۵۶، ۳/۱۲، ۶/۲۵، ۱۲.۵، ۲۵ و ۵۰ میکروگرم بر میلی لیتر) به صورت وابسته به دوز مشخص شد و میزان IC۵۰ ۷/۱ میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. براساس نتایج این مطالعه، پیش درمانی با ال-آرژنین در غلظت های ۱۸/۷۵، ۳۷/۵، ۷۵، ۱۵۰ و ۳۰۰ میکروگرم برمیلی لیتر با سیس پلاتین ۱/۷ میکروگرم بر میلی لیتر، به طور قابل توجهی اثرات سیتوتوکسیک را کاهش داد به طوری که با افزایش غلظت ال-آرژنین، حیات سلول های نرمال ریوی در مقایسه با سیس پلاتین به تنهایی به عنوان گروه کنترل مثبت افزایش یافت. از سوی دیگر نتایج حاصل از تست میکرونوکلئوس نشان داد که ال-آرژنین به طور معناداری سبب مهار سمیت ژنتیکی سیس پلاتین درلنفوسیت های خونی انسان شد. به طوری که درغلظت ۷۵/۱۸ دارای اختلاف معنادار با گروه کنترل مثبت بود(۰/۰۵P<) و در غلظت های ۳۷/۵الی ۳۰۰ میکروگرم بر میلی لیتراین اختلاف معناداری مشهود بود(۰/۰۰۱P<). هم چنین با تجویز ال-آرژنین در غلظت های مختلف، میزان استرس اکسیداتیو ناشی از سیس پلاتین از طریق کاهش تولید گونه های فعال اکسیژن (ROS) و مالون دی آلدهید(MDA) مشاهده شد. از لحاظ آماری، ال-آرژنین در تمامی غلظت ها دارای اختلاف معنادار با گروه کنترل مثبت بود(۰/۰۰۱P<). استنتاج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد، ال-آرژنین به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان، سمیت سلولی و ژنتیکی و استرس اکسیداتیو ناشی از سیس پلاتین را در سلول های نرمال ریوی کلیوی(vero) و لنفوسیت های خونی انسان تعدیل کرد و اثرات محافظتی قابل ملاحظه ای را از خود نشان داد. از این رو می توان این امید را داشت که به عنوان یک ماده پیشگیری کننده مورد استفاده قرارگیرد.

کلیدواژه ها:

L-arginine ، cisplatin ، micronucleus assay ، cytotoxicity ، oxidative stress ، ال آرژنین ، سیس پلاتین ، سنجش میکرونوکلئوس ، سمیت سلولی ، استرس اکسیداتیو