شناسایی عوامل تاثیرگذار بر مشارکت فرشتگان کسب وکار در طرح های گردشگری روستایی با استفاده از نظریه داده بنیاد

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: توسعه پایدار روستایی به عنوان حوزه ای حیاتی برای سیاست گذاران و سازمان های توسعه در کشورها و ملل مختلف در نظر گرفته می شود. برخی محققان معتقدند که غلبه بر زوال اجتناب ناپذیر روستایی و معکوس کردن رکود روستایی مستلزم جهت گیری سرمایه گذاری و اصلاح سیاست های حمایتی است که یکی از این راهکارها می تواند توسعه گردشگری در این مناطق باشد. فعالیت های گردشگری روستایی در کنار همه عوامل کشاورزی و غیر کشاورزی جهت ارتقای توسعه این مناطق فرصتی را برای جوامع روستایی فراهم می کند تا سنت ها، صنایع دستی، غذاهای محلی و زیبایی های طبیعی منحصربه فرد خود را به نمایش بگذارند و درنتیجه توسعه اقتصادی را با حفظ دارایی های فرهنگی و زیست محیطی خود ارتقا دهند. بودجه دولت به ویژه در کشورهای درحال توسعه مانند ایران اغلب محدود است؛ بنابراین، تشویق بخش خصوصی برای مشارکت در تامین مالی مشاغل در حوزه گردشگری روستایی می تواند برای بقای این مشاغل موثرتر و کارآمدتر باشد. با توجه اهمیت مشارکت فرشتگان کسب وکار در توسعه فعالیت های گردشگری و حمایت موثر از صنعت گردشگری روستایی نیازمند شناسایی عوامل موثر بر عرضه گردشگری و تامین سرمایه لازم برای توسعه و رونق این صنعت است. ازاین رو هدف اصلی این پژوهش تدوین الگویی جهت شناسایی عوامل موثر بر مشارکت فرشتگان کسب وکار در طرح های توسعه گردشگری روستایی است. مواد و روش ها: در این پژوهش، به منظور تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های اکتشافی انجام شده، از اصول نظریه مبنایی یا داده بنیاد استفاده شد. در این پژوهش از رویکرد استراوس و کوربین در نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شده است. تحقیق حاضر از نظر رویکرد تحقیق، کیفی بوده و برحسب هدف از نوع مطالعات کاربردی است. جامعه مورد مطالعه متشکل از سرمایه گذاران در حوزه های فناوری اطلاعات، گیاهان دارویی، موسسان اقامتگاه های بوم گردی، اعضای هیات علمی دانشگاه های تهران و تربیت مدرس، و مدیران و کارشناسان اجرایی (شاغل در وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت جهاد کشاورزی) که دارای تجربه عملی و دانش علمی در زمینه ی گردشگری روستایی، کارآفرینی و توسعه پایدار روستایی بودند که به صورت گلوله برفی انتخاب شده اند. به منظور تعیین اعتبار داده های جمع آوری شده، از بررسی پیوسته داده ها، تحلیل داده ها هم زمان با جمع آوری آن ها، کدگذاری مجدد داده های جمع آوری شده توسط دو تن از پژوهشگران دیگر مشارکت کننده در تحقیق کیفی و درگیری پیوسته پژوهشگر با داده ها استفاده شد. برای افزایش اعتبارپذیری داده ها، مصاحبه شوندگان از ذی نفعان مختلف و با دیدگاه ها و منافع متفاوت انتخاب شدند. استفاده از منابع مکمل نیز یکی دیگر از روش های افزایش اعتبارپذیری بود که با مراجعه به منابع علمی درباره موضوع پژوهش به غنای داده ها و افزایش اعتبار آن ها افزوده شد. مفاهیم نیز با مصاحبه شوندگان در میان گذاشته شد و صحت برداشت ها موردبررسی قرار گرفت و مقوله ها و خرده مقوله ها از طریق مشارکت مصاحبه شوندگان به تایید رسید. در این پژوهش با ۱۷ نفر در بازه زمانی شهریور تا آبان مصاحبه انجام شد و از مصاحبه ۱۴ به بعد داده جدیدی به ‎دست نیامد و به سطح اشباع نظری رسید. در این پژوهش به منظور تحلیل داده ها از فرایند کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی استفاده شده است. یافته ها: داده های جمع آوری شده از طریق کدگذاری مورد تحلیل قرار گرفت و ۱۳ مقوله به دست آمده در پنج دسته عوامل علی، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر، راهبردها و پیامدها قرار گرفته و در نهایت مدل پارادایمی این مطالعه طراحی شد. مقوله هایی چون میزان جذابیت طرح کسب و کار، علاقمندی سرمایه گذار به موضوع کسب و کار، تجربه و دانش فرشته کسب وکار در حوزه طرح ارائه شده، و میزان مورد اطمینان بودن کارآفرین از جمله شرایط علی شناسایی شده در این مطالعه بودند. فراهم بودن زیرساخت ‎های موردنیاز، کاهش بروکراسی و تسهیل اخذ مجوزهای موردنیاز، توجه مناسب دولت به بخش گردشگری، دسترسی مناسب به روستاهای هدف گردشگری از جمله شرایط زمینه ای شناخته شده در این مطالعه بودند. وجود ثبات سیاسی و اقتصادی در روابط بین الملل، امنیت حوزه سرمایه گذاری، و عدم وجود انحصار و تصدی‎گری دولت در حوزه موردنظر سرمایه گذاری، برخی از عوامل مداخله گر شناسایی شده تاثیرگذار بر مشارکت فرشتگان کسب و کار در طرح های توسعه گردشگری روستایی بودند. مواردی چون اصلاح قوانین مالیاتی برای سرمایه گذاران و کارآفرینان حوزه گردشگری روستایی، فراهم کردن زمینه ورود فناوری های نو به کشور و مناطق روستایی، تیم بندی مناسب در راستای اجرای برنامه های توسعه گردشگری روستایی، و تدوین راهکارهایی به منظور حفظ حقوق مالکیت فکری ایده های کارآفرینان از جمله راهبردهای ارائه شده به منظور توسعه مشارکت فرشتگان کسب و کار در سرمایه گذاری طرح های توسعه گردشگری روستایی در این پژوهش می باشند. نتیجه گیری: عوامل فرهنگی و فرهنگ هایی که کارآفرینی، ریسک پذیری و نوآوری را در اولویت قرار می دهند، ممکن است محیط مساعدی را برای سرمایه گذاران فرشته ایجاد کنند تا در پروژه های گردشگری روستایی مشارکت کنند. عوامل اقتصادی و یک اقتصاد قوی و رو به رشد باقدرت خرید می تواند با ایجاد تقاضا برای خدمات گردشگری، سرمایه گذاری فرشته را جذب کند. در زمینه ی ثبات سیاسی، یک محیط سیاسی حمایت کننده با سیاست های مطلوب، مزایای مالیاتی و مقررات کارآمد می تواند سرمایه گذاران فرشته را تشویق کند تا در پروژه های گردشگری روستایی مشارکت کنند. چارچوب های قانونی قوی و یک سیستم حقوقی شفاف اعتماد سرمایه گذاران را افزایش می دهد و مشارکت آن ها را در پروژه های گردشگری تشویق می کند. نوع و کیفیت طرح های تجاری برای طرح های گردشگری روستایی می تواند بر مشارکت فرشتگان تجاری تاثیر بگذارد. معرفی قوانین و سیاست هایی که سرمایه گذاری فرشتگان تجاری در گردشگری روستایی را تسهیل می کند، محیط نظارتی مطلوبی را فراهم کند. رویه های شفاف برای دریافت مجوزها و تملک زمین می تواند اعتماد سرمایه گذاران را افزایش دهد. سطح تدابیر امنیتی و ایمنی و ایجاد یک محیط امن با اقدامات کافی برای محافظت از گردشگران و سرمایه گذاری ها برای جذب سرمایه گذاران فرشته بسیار مهم است. عوامل اجتماعی از جمله حمایت جامعه، میراث فرهنگی و پذیرش اجتماعی از توسعه گردشگری می تواند مشارکت فرشتگان تجاری در گردشگری روستایی را شکل دهد. ادغام فناوری در گردشگری روستای علاوه بر این، تسهیل دسترسی به زیرساخت های فناوری مقرون به صرفه، مانند اتصال به اینترنت، می تواند کارآفرینان روستایی را توانمند کند و آن ها را قادر سازد تا از ابزارهای دیجیتال به طور موثر استفاده کنند. عوامل فردی ازجمله ریسک پذیری، تخصص و توانایی مالی سرمایه گذاران فرشته می تواند بر مشارکت آن ها در گردشگری روستایی تاثیر بگذارد. پرداختن به عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، منابع، حقوقی، برنامه ریزی، فناوری، امنیت، زیرساخت ها، تیم ‎سازی، امکانات، اجتماعی و عوامل فردی برای تقویت مشارکت فرشته های تجاری در توسعه گردشگری روستایی ایران بسیار مهم است.

کلیدواژه ها:

Grounded Theory Approach ، Investment ، Rural Entrepreneurship ، Tourism ، سرمایه گذاری ، کارآفرینی روستایی ، گردشگری ، نظریه داده بنیاد