حیران، رقم جدید گندم نان برای شرایط تنش خشکی آخر فصل در اقلیم سرد
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: مجله یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، دوره: 12، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_RAFHC-12-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 335
نویسندگان
دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.
دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
استاد، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.
محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی قزوین، ایران.
استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذر بایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تبریز، ایران.
دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی شیراز، ایران.
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.
دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندواب، ایران.
محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.
محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
چکیده
با توجه به محدودیت منابع آب در کشور، ارقام گندم آبی در مناطق سرد و معتدل سرد با کم آبیاری و یا آبیاری محدود آخر فصل مواجه می شوند. در این مناطق اغلب کشاورزانی که گندم آبی کشت می کنند بدلیل نداشتن آب کافی در بهار نمی توانند بدفعات کافی آبیاری را اجرا کنند و لذا نتیجه مطلوب از کشت ارقام پر توقع به آبیاری بدست نمی آورند. رقم جدیدگندم حیران با شجرهLufer-۱/Kinaci۹۷ باکد(CD-۹۲-۶) در قالب خزانه بین اللملی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت وگندم(CIMMYT) در سال ۱۳۸۹ دریافت و در چهار ایستگاه تحقیقاتی سرد کشور (کرج، جلگه رخ، اردبیل و مشهد) مورد ارزیابی اولیه قرارگرفت و به دلیل مناسب بودن، انتخاب و در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی اقلیم سرد تحت شرایط آبیاری بهینه با میانگین عملکرد دانه ۸۴۱۷ کیلوگرم در هکتار در مقابل شاهدهای اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۷۶۷۹، ۶۸۲۸ و ۷۷۷۲ کیلوگرم در هکتار) و تحت تنش خشکی آخر فصل با میانگین عملکرد دانه ۴۶۵۳ کیلوگرم در هکتار در مقابل میانگین عملکرد ارقام شاهد اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۴۳۷۵، ۳۵۴۴ و۴۳۵۸ کیلوگرم در هکتار) در هر دو شرایط انتخاب شد. لاین مذکور در سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱ در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته مناطق سرد کشور تحت شرایط آبیاری بهینه در پنج منطقه با میانگین عملکرد دانه ۸۳۴۰ در مقابل ارقام شاهد اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۷۵۱۸، ۷۶۱۳ و ۸۲۰۵ کیلوگرم در هکتار) برای بررسی سازگاری انتخاب شد. در آزمایش سازگاری اقلیم سرد در چهار منطقه طی سال های ۹۴-۱۳۹۲ تحت شرایط تنش خشکی انتهای فصل، لاین CD-۹۲-۶ با میانگین عملکرد ۴۴۷۰ کیلوگرم در هکتار و با اثر همزمان عملکرد و پایداری (۱۴=YS) برتر از ارقام شاهد زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۳۷۱۱ و ۳۷۴۳ کیلوگرم در هکتار و با YSهای به ترتیب ۳ و۳ –) ظاهر و به عنوان لاین گندم کاندیدای معرفی انتخاب گردید. در آزمایش های ترویجی در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، لاین CD-۹۲-۶ دارای میانگین عملکرد دانه ۵۱۴۳ کیلوگرم در هکتار در مقایسه با ارقام حیدری و میهن به ترتیب با میانگین عملکرد ۴۸۰۸ و ۴۷۵۸ کیلوگرم در هکتار در شرایط یاد شده بود. پتانسیل عملکرد رقم حیران در شرایط تنش خشکی آخر فصل، در مزارع کشاورزان در استان خراسان رضوی شهرستان چناران با میانگین عملکرد ۶۳۲۰ کیلوگرم در هکتار بود. واکنش این رقم نسبت به بیماری زنگ زرد تحت آلودگی مصنوعی واکنش مقاوم تا نیمه حساس بود. رقم حیران از تحمل به سرمای قابل قبول برخوردار و کیفیت نانوایی خوبی دارد. این رقم در سال ۱۳۹۸ برای کشت در شرایط تنش خشکی آخر فصل در مناطق سرد کشور معرفی شد.کلیدواژه ها
گندم آبی, پایداری عملکرد, تحمل به خشکی, حیراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.