مروری بر کاربرد زیست پلیمرها در خون ایستان های نوین در پزشکی

خونریزی یکی از عوامل اصلی مرگ­و­میر در حوادث طبیعی و نیز در اثر تصادفات و آسیب ­های جنگی است. تشکیل لخته­ های خون پایدار یا خون ایستی برای جلوگیری از هدررفت خون و مرگ بر اثر خونریزی زیاد ضروری است. اگرچه فرایند خودانعقادی در بدن وجود دارد، اما در آسیب ­های شدید، این سامانه نمی ­تواند به تنهایی و بدون کمک عوامل خون ایستان خونریزی را کنترل کند. روش ­های سنتی مانند استفاده از گاز سترون و اعمال فشار در ناحیه خونریزی در قدیم به طور وسیع برای جلوگیری از خونریزی استفاده شده است. با وجود این، چنین روش ­هایی کارایی زیادی ندارند. بنابراین، یافتن موادی که بتواند به سرعت از خونریزی جلوگیری کنند، موضوع پژوهش بسیاری از مطالعات بوده است. در این میان، مواد مختلف آلی و غیرآلی مورد توجه قرار گرفته ­اند. برخی از پلیمر­ها به دلایل همخوانی با بافت ­های بدن و نیز قابلیت کنترل و دستکاری خواص، نتایج بسیار امیدبخشی را نشان داده­اند. با توجه به اهمیت این پلیمر­ها، در این مطالعه سعی شده است تا مروری اجمالی بر این پلیمر­ها انجام شده و سازوکار عمل آن ها در کنترل خونریزی و انعقاد خون بررسی شود. همچنین، آخرین راهکار­ها در طراحی و فعالیت­های انجام شده در این موضوع بحث شود. سه سازوکار تغلیظ خون، فعال سازی آبشار انعقاد و ایجاد سد فیزیکی، عوامل اصلی عملکرد این مواد هستند. از معروف ترین پلیمر­ها برای کاربرد در خون ایستان می ­توان به پلی­ ساکارید­های نشاسته، آلژینات و سلولوز اکسیدشده اشاره کرد. همچنین از پلی پپتید­های کلاژن، ژلاتین، فیبرین، ترومبین و کراتین به عنوان منابع پلیمری دیگر در کنترل خونریزی استفاده می ­شود. در ادامه راهکار­های بهبود خواص مواد پلیمری خون ایستان مرور شده و مسیر­های پژوهشی مورد توجه پژوهشگران بحث شده است.

کلیدواژه ها:

پلیمر های زیستی ، مواد خون بند ، خونریزی ، انعقاد ، مکانیزم