مقایسه سمیت چهار سم ارگانو فسفره تری کلروفن، دیازینون، مالاتیون و کلرپیریفوس در ماهی شیربت (grypus Barbus )

چکیده سموم ارگانوفسفره پرمصرف ترین سموم آفت کش کشاورزی در کل جهان می باشند. مهم ترین اثر زیست محیطی این سموم مربوط به اثر آنها بر موجودات غیر هدف می باشد. موجودات آبزی، به ویژه ماهی ها بیشتر از سایر موجودات در معرض مسمومیت با سموم می باشند. در این تحقیق، سمیت حاد چهار سم پرمصرف ارگانوفسفره شامل دیازینون، مالاتیون، تریکلروفن و کلرپیریفوس در ماهی بومیشیربت، Barbus grypusارزیابی و مقایسه گردید. به این منظور از روش OECD برای تعیین سمیت حاد این سموم در ماهی شیربت استفاده شد. در مورد هر سم، حداکثر ۸ غلظت افزایشی از سم در نظر گرفته شده و تعداد ۱۰ ماهی به هر غلظت اضافه شده (تمام آزمایشات در سه تکرار انجام گرفت) و تلفات بصورت روزانه تا ۹۶ ساعت ثبت گردیده و نتایج بوسیله نرم افزار پروبیت آنالیز شد. در نهایت ۵۰LC بعد از ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت در مورد هر سم مشخص گردید. سپس حداکثر غلظت قابل قبول (MAC) هر سم نیز محاسبه گردید. نتایج نشان داد که سمیت چهار سم مورد بررسی در ماهی شیربت متفاوت بوده بطوری که LC۵۰ ۹۶ ساعته در مورد چهار سم دیازینون، مالاتیون، تریکلروفن و کلرپیریفوس در ماهی بومی شیربت به ترتیب برابر ۶۹۸/۶، ۳۱۴/۰، ۷۵/۱۶ و ۰۵۲/۰ میلی گرم در لیتر بود. در بین چهار سم مورد بررسی، تریکلروفن کمترین سمیت را در ماهی شیربت داشت و MAC آن برابر ۶۷۵/۱ میلی گرم در لیتر بود، در صورتی که کلرپیریفوس بیشترین سمیت را در ماهی شیربت داشته و MAC آن در ماهی شیربت برابر ۰۰۵۲/۰ میلی گرم در لیتر بود. در مورد تمام سموم ارگانوفسفره مورد استفاده افزایش غلظت سم باعث افزایش تلفات ماهی شده و همچنین افزایش مدت مجاورت با سموم نیز افزایش تلفات ماهی شیربت را باعث شد. به طور کلی می توان بیان داشت که استفاده از سم تریکلروفن بهترین سم ارگانوفسفره قابل استفاده در ماهی شیربت است. از طرفی به علت سمیت بالای کلرپریفوس و مالاتیون، نه تنها از این دو سم ارگانوفسفره نباید در آبزیان استفاده شود، بلکه در کشاورزی نیز استفاده از سموم آفت کش دیگر مثل دیازینون ارجحیت دارد.

کلیدواژه ها:

LC۵۰