نگاهی به نظریه تعهد در حقیقت وضع و نقد آن از منظر شهید صدر (ره)

وضع یکی از اسباب دلالت و به معنای قرار دادن لفظی در برابر معنایی است . سخن از حقیقت وضع یکی از مباحث بنیادین و ریشه دار در مبحث الفاظ در علم اصول فقه به شمار می رود. یکی از نظریات مشهور دراین باره نظریه تعهد است که قائلین بسیاری از جمله مرحوم خویی (ره) دارد. این نظریه توسط شاگرد برجسته وی شهید محمدباقر صدر (ره) مورد بررسی و در بوته نقد قرار گرفته است که این مهم ، جز در آثار اصیل ایشان یافت نمی شود. شهید صدر (ره) ضمن برشمردناشکال سه گانه منطقی در این نظریه ، جملگی آنها را مردود می شمرد. وی در تقریری اساس این نظریه را ناسازگار با واقع دانسته و معتقد است که این رویکرد درباره کودکان و جوامع بدوی صادق نیست . ایشان همچنین توجیه استاد خود برای رفع دور موجود در این نظریه را، ناکافی ارزیابی می کند و به طور کلی با نقد تعهد، مسیر را برای اثبات نظریه قرن موکد هموار می سازد.

کلیدواژه ها:

تعهد ، وضع ، شهید صدر ، مرحوم خویی ، قرن موکد.