بررسی کیفر خدمات عمومی رایگان به عنوان یک مجازات جانشین حبس برای تحقق عدالت ترمیمی

با توجه به مشکلات ناشی از حبس شامل : رفتارهای خشونت آمیز زندانیان، فساد بین آنها و امکان بازگشت به جرم های جدید و مهمتر از همه هزینه های اقتصادی سرسام آوری که برای مبارزه با پدیده مجرمانه صرف می گردد، سبب شد که اندیشه های جرم شناسان، جامعه شناسان و کیفرشناسان به حقوق کیفری ما نیز نفوذ کند، مطالعات نشان می دهد که حبس برای از بین بردن ریشه های جرم فایده بخش نبوده، هرچند تا مدتی مجرم را از جامعه دور می کند. از طرفی رعایت حرمت انسانی و حفظ نهاد خانواده مجرمین ، که از دیرباز دغدغه اسلام بوده و فقه اسلامی هم بر آن تاکید دارد که تا حد امکان از زندانی کردن اشخاص جلوگیری و مجازات جایگزین را اعمال کند. از جمله بر اساس آموزه های دینی این جایگزین ها شامل نصیحت ، میانجیگری ، طرد و اعراض ، توبیخ ، مصادره اموال، پرداخت غرامت و... می باشد. همه این اسباب حقوق کیفری ما را تا حد امکان به سمت سیاست های حبس زدایی (سیاست جنایی مشارکتی ،عدالت ترمیمی و...) سوق داده و سبب شد که بحث مجازات های جانشین حبس در حقوق کیفری ایران نیز مطرح گردد که به پیروی از سیاست های کلی نظام و الهام از آموزه های جدید، درصدد اصلاح و درمان مجرمان، باز اجتماعی کردن آنها و نیز پرهیز از اندیشه و تدابیر سزادهی صرف، برامده است . این مقاله پس از بررسی یکی از انواع مجازات های جایگزین حبس در حقوق کیفری ایران، تحت عنوان خدمات عمومی رایگان ( خدمات عام المنفعه )، نتیجه گیری می نماید که هدف اصلی اعمال مجازاتهای جایگزین حبس و خدمات عام المنفعه ، تحقق عدالت ترمیمی ، بازپروری و بازیکپارچگی اجتماعی مجرم است . خدمات عمومی رایگان یک مجازات اجتماعی ارزشمند است که می تواند باعث اصلاح و درمان و بازسازگاری اجتماعی مجدد محکوم علیه از طریق اجتناب از آثار سوء محکومیت شود.

کلیدواژه ها:

جانشین حبس ، خدمات عمومی رایگان ، عدالت ترمیمی ، بزهکاری ، جامعه .