حقوق کودک در محاکم قضایی از منظر حقوق ایران و بین الملل

سلامت روح و جسم کودکان تضمین کننده سلامت جوامع انسانی می باشد؛ بنابراین مسائل آنان از جمله بزهکاری و ارتکاب جرایم کودکان نیازمند اختصاص تدابیر ویژه و مجزا است . پیرو اهمیت و ضرورت این مهم ، نوشتار حاضر با طرح این سوال اصلی که از منظر نظام حقوقی ایران و بین الملل ، چه حقوقی برای کودک در محاکم قضایی تعریف شده است ؟ تلاش نمود با کاربست روش پژوهش کیفی (تحلیلی - توصیفی ) مبتنی بر مطالعه اسنادی، با انجام مطالعه ای تطبیقی و تامل در نظام حقوق ملی (نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران ) و حقوق بین الملل ، حقوق کودک در محاکم قضایی را مورد شناسایی و تبیین قرار دهد. نتایج حاصل از مطالعه حاکی از آن بود که شیوه دادرسی کودکان دارای وجوه افتراق متعددی با شیوه دادرسی بزرگسالان می باشد؛ بطوریکه ، کودکان در کنار بهره مندی از حقوق »عام « در محاکم قضایی به مثابه بزرگسالان نظیر »دسترسی به دادگستری«، »شایستگی دادگاه و دادرس «، »بی طرفی نظام دادرسی «، »برائت «، »حق ادعا و دفاع «، »علنی بودن دادرسی «، »دسترسی به ادله «، »حق تجدید نظر خواهی «، »اعاده حیثیت « و...، به جهت ویژگیهای خاص کودک از منظر جسمانی ، روحی و روانی ، از حمایت هایی مضاعف و مشخصا حقوقی »خاص « در محاکم قضایی نظیر، »حق برخورداری از محاکمه ظرف مدت زمان کم و معقول «، »حق بهره مندی از آزادی تا زمان محاکمه «، »حق بهره مندی از محاکمه و دادرسی عادلانه «، »حق بهره مندی از دادرسی کیفری افتراقی «، »حق داشتن وکیل و بهره مندی از معاضدت حقوقی وی«، »حق شکایت « و... بهره مند می باشند و اعمال چنین تبعیض و تمایزی میان کودکان و بزرگسالان در نظام دادرسی ، به عدالت نزدیک تر است .

کلیدواژه ها:

کودک ، محاکم قضایی ، دادرسی عادلانه ، کنوانسیون حقوق کودک ، دادسی کیفری افتراقی