بررسی اهلیت در قراردادها و مقایسه آن در قانون مدنی و فقه امامیه

اهلیت یکی از مهمترین مباحث حقوقی است که آثار فراوانی از آن منعبث می گردد. هنگامی که طفل زنده متولد می شود، قانونگذار از همان زمان برای او شخصیت حقوقی قائل می گردد و از این لحظه است که شخص به صورت بالقوه می تواند طرف حق و تکلیف قرار گیرد. هر شخصی برای بهره مندی از حقوق و تکالیفی که قانونگذار برای اشخاص مقرر نموده است باید علاوه بر شایستگی دارا شدن این حقوق و تکالیف که اصطلاحا به آن اهلیت تتمع گفته می شود، باید قابلیت اعمال و اجرای این حقوق را نیز داشته باشد. لازم به ذکر است که به دارا شدن قابلیت اعمال و اجرای حق در اصطلاح حقوقی اهلیت استیفاء نامیده می شود. بنابراین می توان گفت اهلیت عبارت است از شایستگی و صلاحیتی که به یک شخص داده می شود تا بتواند صاحب حق گشته و آنها را اعمال کند. با توجه به توضیحات و تعاریف ارائه شده انواع اهلیت عبارتند از:الف : اهلیت تمتع ب: اهلیت استیفاء. قانونگذار ایران نیز در ماده ۲۱۰ قانون مدنی به بحث اهلیت اشاره نموده و آنرا جزء شروط لازمه انعقاد قرارداد به حساب آورده و اثر فقدان اهلیت را بطلان معامله بیان داشته است . فقها نیز به اهلیت تحت عنوان صلاحیت انجام اعمال پرداخته و آن را شرط هر عمل فرض نموده اند. حقوقدانان عرب نیز اهمیت را به اهلیت الوجوب و اهلیت الاداء تقسیم نموده اند. نکته حائز اهمیت اینکه قانونگذار بحث اهلیت را از کتب و نظرات معتبر فقهی اقتباس کرده و نظر مستقلی را در این زمینه ارائه ننموده است .

کلیدواژه ها:

اهلیت ، اهلیت تمتع ، اهلیت استیفاء ، اهلیت در قراردادها