کاهش خسارات معنوی حاصل از شبیه سازی انسان در حقوق ایران

پیشرفت فناوری ، همواره در کنار مزایایی که داشته ، نگرانی هایی نیزبا خود همراه دارد.یکی ازچالش ها این است که درصورت رواج کلونها (انسان شبیه سازی شده)بی تردید آسیب های روانی وخسارات معنوی حاصل از آن جامعه را درگیر خواهد کرد .باوجود تعاریف موجود ازخسارت معنوی ،به نظر میرسد نتوان این مفهوم رادر تعاریف گنجاند. علاوه براین ،محدوده ی این خسارات بسیارگسترده است و بسته به هرفرد،باشرایط خاص ،متفاوت است و درکشورهای مختلف نیز معیار ثابتی برای جبران آن وجود ندارد.درفقه نیزمیتوان به استناد قاعده ی لاضرر آن را مطالبه نمود .درموردشبیه سازی انسان هرچند بین فقهای عامه ،(شبیه سازی ازنوع تکثیرانسان)به دلیل آثار غیرقابل پیش بینی حرام اعلام شده است ،اما درشبیه سازی درمانی جانب احتیاط را رعایت کرده وحکم به حرمت نداده اند. فقهای امامیه دراین خصوص نظرات بسیار متفاوتی دارند.برخی حکم به جواز مطلق و برخی حکم به جواز محدود داده اند.درقانون ایران نیز اگرآینده نگر باشیم ، باید قوانین مرتبط با شبیه سازی راوضع کنیم .و به صرف برخی نظرات نمیتوانیم باممنوع اعلام کردن آن از تبعات ناشی ازاین موضوع در امان باشیم .زمانی که حقوق و تکالیف کلون و افراد جامعه را در ارتباط با او تعریف کنیم خواهیم توانست از شبیه سازی با اهداف غیرانسانی که به تبع آن خسارات معنوی بسیار خواهد داشت ،جلوگیری کنیم .مثلا اینکه جایگاه کلون را درخانواده مشخص کرده و درصورت عدم رعایت حقوق وی و خسارات معنوی وارد شده به او، با استناد به قوانین موجود نظیر قانون مسئولیت مدنی وسایرمقررات موجود و وضع قوانین جدید منطبق بر نیازهای روز، حقوق کلون را مطالبه نمود.یارابطه ی وراثت میان کلون باید همانند کودکان طبیعی باشد و برای او هویت قائل شد.موضوع شبیه سازی رامیتوان قانونی کرده و احکام فرزند طبیعی را بر وی جاری کنیم و نیازهای مادی (نظیر ارث) و روحی اش را از طریق الزام پدر یا مادر( فردی که شبیه ، از سلول وی تشکیل شده) بخواهیم .

کلیدواژه ها:

شبیه سازی انسان ، حقوق ایران ، خسارت معنوی .