اصل تفکیک جرائم حق االله و حق الناس در فقه جزایی اسلام

در روایات وارده از معصومین ، حقوق به دو دسته حق االله و حق الناس تقسیم شده است . مستنبط از این روایات، فقها هم در متون فقهی ، حقوق را به این دو قسم تقسیم نمودهاند و بین حق االله و حق الناس تفکیک قائل شدهاند. این امر در فقه جزایی هم جریان دارد و جرائمی که ارتکاب می یابد موجب اضرار به یکی از این دو حق می شود. با این توصیف می توان جرائم را به دو دسته جرائم حق االله و جرائم حق الناس تقسیم نمود. اشاره به این دو حق در فقه جزایی در متون فقها معمول بوده است اما آنچه در این تحقیق به دنبال آن هستیم این است که با وجود روایات متضافر که وارد شده و بین دو حق مذکور تفکیک قائل شدهاند و برداشتی هم که فقها داشته اند موید این مطلب است ، می توان یک اصل به نام اصل تفکیک جرائم حق االله و حق الناس را بنا نهاد و معیار این تفکیک ، لحاظ من له الحق است . این اصل آثار و نتایجی دارد که تفاوت در ادله اثبات جرائم حق االله و حق الناس از جمله آن است . همچنین تاثیر توبه و اختیار قاضی در عفو مرتکب در جرائم حق االله و اختیار شاکی خصوصی در عفو و صلح در جرائم حق الناس از دیگر آثار اصل تفکیک جرائم حق االله و حق الناس است .

کلیدواژه ها:

حق االله ، حق الناس ، فقه جزا ، حقوق جزا ، اصل تفکیک جرائم .