مقایسه «عشق معنوی» در معنویت پست مدرن و عرفان اسلامی

با لحاظ «عشق» به هر دو معنی محبت مفرط و شفقت، می توان از «عشق معنوی» سخن گفت که عشقی متعالی، نیرومند، فراگیر، نامشروط و موجب رشد معنوی است. مسئله این پژوهش آن است که آیا معنویت های نوپدید یا پست مدرن، «عشق معنوی» را به همان معنایی به کار می گیرند که معنویت های اصیل به ویژه، معنویت اسلامی به کار برده اند. روش این نوشتار، جداسازی مقام ثبوت یعنی، تحقق خارجی از مقام اثبات یعنی توصیف هنجاری است. در مقام اثبات، آشکار می شود که «عشق معنوی» در معنویت های نوظهور، قرائتی سطحی و اومانیستی از مفهوم والا، فاخر و کم یاب سنتی آن است؛ زیرا ریشه استوار و معقولی برای هستی و هنجار عشق نامشروط، ارائه نمی دهند و نیز گاه آن را با کلیشه الهه پرستی گره می زنند تا مادر - خدا، ملهم عاطفه و عشق شود و گاه با سکس آزاد همراه می کنند. در مقام ثبوت، ازآنجا که معنویت های نوظهور، متناسب با فرهنگ مدرنیته و پست مدرنیته، انسان محورند و دین به مفهوم سنتی آن را نفی می کنند، به طبع در ایجاد زمینه های عملی برای تحقق عشق در وجود آدمیان ناتوانند.

کلیدواژه ها:

عشق معنوی ، معنویت های پست مدرن ، اومانیسم ، سنت های معنوی شرق