بررسی ادراک معلمان در طول همه گیری کووید ۱۹: یادگیری الکترونیکی، یادگیری ترکیبی یا آموزش حضوری؟

پیشینه و اهداف: یادگیری ترکیبی، به عنوان یک مفهوم کلیدی در حوزه آموزش، اهمیت ویژه ای دارد. با ظهور ویروس کرونا و پدیده همه گیری، اهمیت این نوع آموزش بیش از پیش آشکار شد. به عبارت دیگر، یادگیری ترکیبی می تواند نقشی حیاتی در حل مسائل و سهولت فرآیند آموزش داشته باشد. مطالعه حاضر، کوشیده است تا ادراک معلمان را نسبت به انواع مدل ها و رویکردهای آموزشی به ویژه، یادگیری ترکیبی مورد بررسی قرار دهد، معلمانی که به واسطه بحران کرونا در طول سال های اخیر هم یادگیری الکترونیکی و هم یادگیری ترکیبی را تجربه کرده اند. این ادراک و فهم شامل دیدگاه های آن ها درباره ترجیح و علاقه، اثربخشی و کارآیی، تعامل، مشارکت در فرایند آموزش و مزایا و ویژگی های محیط های یادگیری نسبت به انواع مختلف آموزش (حضوری، ترکیبی، مجازی) می باشد.روش ها: جامعه آماری، تمام معلمان مقاطع مختلف تحصیلی که از یادگیری الکترونیکی/ شاد در دوران همه گیری کرونا استفاده می کردند، بود که ۹۶۴ نفر از آن ها با نمونه گیری دواطلبانه وارد مطالعه شدند و داده ها، از طریق پرسشنامه آنلاین طی ۳ماه، جمع آوری شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه مزبور، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که بزرگ تر از ۶۹/۰ بود و برای تعیین روایی صوری، پرسشنامه در اختیار سه نفر از خبرگان دانشگاهی و سه نفر از کارشناسان وزارت آموزش وپرورش قرار گرفت و پس از اعمال نظر آنان و انجام اصلاحات لازم، فرم نهایی پرسشنامه ها، تدوین شد. سپس پرسشنامه مزبور از طریق گوگل فرم به یک فرم آنلاین تبدیل شد. این پرسشنامه، از مقیاس ۵ درجه ای لیکرت تشکیل شد. از پاسخ دهندگان خواسته شد که پاسخی به هر عبارت از" کاملا مخالفم تا کاملا موافقم" را برای یادگیری حضوری، ترکیبی و مجازی انتخاب کنند. از شرکت کنندگان خواسته شد تا یادگیری حضوری خود را بر اساس تجربیات قبل از همه گیری و یادگیری آنلاین خود را بر اساس تجربه خود در طول همه گیری رتبه بندی کنند. در پایان پرسشنامه، از معلمان خواسته شد تا شیوه یادگیری ترجیحی خود را نشان دهند و بگویند کدام روش یادگیری ممکن است برای دانش آموزان پس از همه گیری مفیدتر باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS۲۲ انجام شد.          P <۰.۰۵ به عنوان نقطه برش از نظر آماری معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: معلمان، استفاده از یادگیری ترکیبی را تسهیل گر یادگیری می دانند، ویژگی های محیط یادگیری ترکیبی را می پسندیدند و از یادگیری ترکیبی لذت می بردند، از نظر آن ها میزان تعامل با دانش آموزان در یادگیری ترکیبی نسبتا بالا است و در عین حال، معتقدند که یادگیری ترکیبی منجر به افزایش حجم کاری و نیز هزینه اقتصادی می گردد. بخش دیگری از نتایج در رابطه با ترجیح نوع آموزش نشان می دهد که آموزش حضوری با مقدار۳۷/۲ دارای بزرگ ترین مقدار میانگین رتبه ای و در نتیجه بیشترین ارجحیت است. بعد از آن یادگیری ترکیبی  با مقدار ۲۲/۲ و یادگیری الکترونیکی با مقدار ۴۱/۱ در اولویت های بعدی قرار گرفتند. در اثربخشی یادگیری ترکیبی و مشارکت در فرآیند آموزش مقدار t کوچک تر از ۹۶/۱ و سطح معناداری برای تمامی این متغیرها کمتر از ۰۵/۰ می­باشد.نتیجه گیری: با توجه به ادراک معلمان از ویژگی های یادگیری ترکیبی که مهم ترینشان پسندیدن ویژگی های محیط یادگیری و نقش تسهیل کننده یادگیری ترکیبی است اما مواردی نظیر اثربخشی و مشارکت در فرآیندآموزش را از ویژگی های یادگیری ترکیبی نمی دانند. به همین سبب باید در جهت بهبود ادراک معلمان از یادگیری ترکیبی اقدامات مربوطه صورت گیرد.

کلیدواژه ها:

یادگیری ترکیبی ، یادگیری الکترونیکی ، آموزش حضوری