بررسی شاخص ها و مولفه های سرمایه انسانی در سازمان های ایرانی -اسلامی

در دهه اخیر اهمیت و جایگاه منابع انسانی در سازمان ها بیشتر از هر بخش دیگری، به چشم می آید؛ به طوری که شناخت سرمایه انسانی و مدیریت آن از چالش های اغلب سازمان ها محسوب می شود. از دیدگاه اسلام، با ارزشترین سرمایه یک جامعه و سازمان، نیروی انسانی است ؛ به طوریکه قرآن انسان را با اوصافی مانند جانشینان الهی ، مخلوق برگزیده و تسخیرکننده همه موجودات معرفی میکند. لذا در این پژوهش با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و مرور ی، ۱۴۳۰ مقاله با کلیدواژه های سرمایه انسانی ، سازمان و اسلام استخراج شد که در پالایش بعدی از میان آنها ۴۰ مقاله مرتبط با هر سه کلیدواژه طی سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت و مولفه های سرمایه انسانی متناسب با فرهنگ سازمان های اسلامی استخراج شد. بر اساس یافته های پژوهش ، در یک جمع بندی کلی و براساس متون بررسی شده، می توان مولفه های سرمایه انسانی را در چندین ابعاد یا مولفه اصلی شامل مولفه های فردی، اجتماعی -سازمانی ، فرهنگی و اقتصادی طبقه بندی کرد که هر کدام از این موارد، دارای شاخص ها فرعی متفاوتی نیز می باشند. از طرفی دیگر این گونه ها مولفه ها را می توان بصورت مولفه های ذاتی -وراثتی که بیشتر مربوط به مولفه های فردی و شخصیتی است ؛ مولفه های اکتسابی -تجربی که در بیشتر موارد مولفه های اجتماعی و سازمانی را در بر می گیرد و مولفه های اکتسابی -آموزشی که بیشتر شامل مولفه های فرهنگی ، اقتصادی و سازمانی می باشد، دسته بندی کرد. شناخت این مولفه ها و معیار ها، درشناسایی ضعف و یا توانمند ی سرمایه های انسانی سازمان بسیار کمک کننده است .

کلیدواژه ها:

شاخص ها ، مولفه ها ، منابع انسانی ، سرمایه انسانی ، دیدگاه اسلامی