ارزشیابی مهارت های حرفه ای معلمان

این تحقیق به منظور ارزشیابی سطح توانایی ها و مهارت های حرفه ای معلمان دوره ابتدایی و نیز یافتن نقاط قوت و ضعف این فرایند به منظور رفع نارسایی ها و بهبود کیفی روش های تدریس در سطح شهر تهران انجام شد. افزون برآن رابطه برخی عوامل تاثیر گذار بر مهارت های حرفه ای معلمان چون جنس، سن، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه تدریس، شرایط فیزیکی و تعداد دانش آموزان کلاس، گذراندن دوره های آموزشی قبل و حین خدمت مورد سنجش قرار گرفت. برای بررسی رابطه بین مهارت های حرفه ای معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و نیز دست یابی به تفاوت مهارت های حرفه ای معلمان مناطق مورد مطالعه سوال هایی مطرح شد.جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق را معلمان مدارس ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی ۸۵-۱۳۸۴ تشکیل می دهند. مهارت های حرفه ای ۴۵۷ نفر از معلمان دوره ابتدایی از ۵ منطقه (۲- ۵- ۶- ۱۳ و ۱۶) و ۵۴ واحد آموزشی که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده بودند مورد مطالعه قرار گرفت. ۴۵ نفر از مدیران مدارس ابتدایی به پرسشنامه هایی که برای نظرخواهی از آنان در مورد چگونگی مهارت معلمان در تدریس تدوین شده بود، پاسخ دادند. کلاس های درس ۴۵ نفر از معلمان نیز ۳ بار مورد مشاهده و ارزیابی قرار گرفت. ابزارهای اندازه گیری متغیرهای تحقیق با در نظر گرفتن هدف های طرح شامل سه فرم چک لیست مشاهده روش تدریس معلمان در کلاس های علوم، ریاضی و فارسی و دو پرسشنامه شامل پرسشنامه معلمان و پرسشنامه مدیران بود. شاخص پیشرفت تحصیلی، میانگین معدل نمره های دانش آموزان کلاس های مورد مطالعه در نیمسال اول سال تحصیلی (۸۵-۱۳۸۴) بود. روایی محتوایی ابزارهای اندازه گیری متغیرها براساس نظر کارشناسی تعدادی از صاحب نظران تعلیم و تربیت و ناظر محترم طرح بررسی شد. اعتبار این ابزارها از طریق محاسبه ضریب آلفای کرانباخ (در مورد پرسشنامه ها) و ضریب همبستگی بازآزمایی (چک لیست مشاهده تدریس معلمان) برآورد شد. ضرایب محاسبه شده در همه موارد بالاتر از ۸۶/۰ بود که از نظر ملاک های روان سنجی مورد تایید است. پس از جمع آوری داده های مورد نیاز تحقیق، این داده ها با استفاده از بسته نرم افزاری SPSS با روش های آماری مناسب (برحسب مورد، آمار توصیفی، آزمون t تک متغیری، آزمون گلموگراف - اسمیرونوف، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیون چند متغیری) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های این بررسی که از خودسنجی معلمان، نظرخواهی از مدیران درباره مهارت حرفه ای معلمان، و مشاهده روش تدریس معلمان در کلاس های درس علوم، ریاضی و فارسی توسط مشاهده گران و محاسبه نمره های حاصل از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در کلاس های مورد مطالعه به دست آمده است، نتایج زیر را نشان می دهد:• مهارت های عمومی تدریس معلمان دوره ابتدایی از دیدگاه خود آنان و دیدگاه مدیران از ملاک تعیین شده (۶۰ درصد مهارت های عمومی) بالاتر است. مهارت های عمومی تدریس معلمان براساس نتایج مشاهده گران در کلاس های درس ریاضی بالاتر از ملاک ۶۰ درصد است. اما در کلاس های درس علوم و فارسی با ملاک یاد شده تفاوت قابل ملاحظه ای ندارد.

کلیدواژه ها:

ارزشیابی ، مهارت ، حرفه ای معلمان