استخراج، خالص سازی و شناسایی موسیلاژ بذر ریحان (Ocimum basilicum)، فرنجمشک (Melissa officinalis) و مریم گلی لوله ای (Salvia macrosiphon) بر اساس خصوصیات بیوفیزیک

توانایی تولید موسیلاژ یک نوع سازگاری گیاه به ویژه در زیستگاه های خشک و نیمه خشک محسوب می شود. این ترکیبات نقش مهمی در گرده افشانی، جوانه زنی، استقرار در خاک و یا کمک به پراکنش بذر ایفا می کنند. معمولا موسیلاژها با دو لایه اصلی در پوسته بذر و یا دیاسپورها سنتز و تجمع می یابند که شناسایی آنها می تواند به درک وظایف ذاتی این متابولیت ها کمک نماید. در این تحقیق خصوصیات کمی و بیوفیزیکی موسیلاژ بذر ریحان، فرنجمشک و مریم گلی لوله ای مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد فاکتور تورم در بذر فرنجمشک نسبت به بذر ریحان و مرم گلی لوله ای به ترتیب ۴/۱ و ۸۲/۲ برابر بیشتر بود. لایه غیرپیوسته هر سه گونه به آسانی قابل جداسازی است ولی لایه پیوسته با شدت بیشتری به پوسته بذر متصل است. بر اساس نتایج حاصل لایه پیوسته موسیلاژ بذر ریحان به روش های متدوال استخراج نمی شود ولی توسط سانتریفیوژ (۴۰۰۰ دور) تا حدود صددرصد آن قابل استحصال است. نتایج آزمون رنگ نگاری نشان داد بذر ریحان و فرنجمشک ساختار سلولزی و مریم گلی لوله ای از نوع پکتینی می-باشد. با توجه به نتایج حاصل استنباط می شود استخراج کامل موسیلاژ علاوه بر به کارگیری تکنیک های اختصاصی، به مدت زمان آبنوشی بذر وابسته است و این زمان به وزن و سطح بذر، ساختار موسیلاژ و نحوه اتصال آن به پوسته بذر بستگی دارد.

کلیدواژه ها:

بذر ، پکتین ، دیاسپور ، سلولز ، فاکتور تورم