تاثیر رفتار شهروندی اجباری بر نمای انطباق با نقش میانجی فرسودگی عاطفی و نقش تعدیلگر مبادله رهبر - عضو در ادارات ورزش و جوانان شهر تهران

در سازمانها کارکنان به منظور کسب پاداش یا حفظ امنیت کاری ، ممکن است رفتار شهروندی را انجام دهند تا مطابق با الزامات سازمان یا سرپرستان آنها باشد که باگذشت زمان به رفتاری اجباری تبدیل خواهد شد. هنگامی که اعضای سازمان خود را در تضاد با ارزش های اصلی سازمان می بینند، ممکن است تصمیم بگیرند که در تعامل با ارائه خود و انطباق برای کسب پذیرش در محل کار شرکت کنند. نماهای انطباق، بازنمایی های نادرستی هستند که کارکنان به گونه ای نشان می دهند که گویی ارزش های سازمانی را پذیرفته اند. کارکنان رفتار شهروندی اجباری را به عنوان رفتاری امتیازی می بینند که به دلیل فشار اعمال شده توسط سازمانشان انجام می دهند.بااین حال انجام رفتارهای شهروندی اجباری و ایجاد نمایشی از انطباق باعث مصرف بیش از حد منابع (به عنوانمثال، زمان و تلاش) می شود که منجر به افزایش احساسات منفی در کارکنان و در نتیجه منجر به فرسودگی عاطفی می شود. در این میان، تئوری مبادله رهبر- عضو به دنبال تبیین رابطه مبادله ای ودوسویه رهبران با زیردستان خود است . بر این اساس، هر رهبر با زیردستان خود رابطه ای متمایز و متفاوت داشته و این رابطه دارای ماهیت مبادله ای است ؛ یعنی در ازای کاری که زیردست به خاطررهبربالادست خود انجام می دهد، چیزی مانند احترام بیشتر، نمره بالاترو امثالهم ازبالادست خود دریافت می دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر رفتار شهروندی اجباری بر نمای انطباق با نقش میانجی فرسودگی عاطفی و نقش تعدیلگر مبادله رهبر - عضو در ادارات ورزش و جوانان شهر تهران است . باتوجه به هدف، تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و ازنظر روش گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی و طرحهای همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری است . همچنین پژوهش حاضر به لحاظ زمانی مقطعی است . جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان شهر تهران در سال ۱۴۰۲ بود (۲۵۰.(N= همچنین برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد که ۱۳۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای اندازهگیری رفتار شهروندی اجباری از پرسش نامه ۵ سوالی گادوت (۲۰۰۷)، برای اندازه گیری نمای انطباق از پرسش نامه ۶ سوالی هیو لین ، (۲۰۰۹) و برای اندازه-گیری فرسودگی عاطفی از پرسش نامه ۸ سوالی مسلش و جکسون (۱۹۸۱)، برای اندازه گیری مبادله رهبر - عضو از پرسش نامه ۱۲ سوالی پفر و جونز(۱۹۷۴استفاده شد. روایی پرسش نامه ها توسط ۵ نفر از صاحب نظران مورد تایید قرار گرفت همچنین برای بررسی پایایی پرسش نامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که نتایج نشان داد همه پرسش نامه ها از پایایی لازم برخوردار بودند. تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی ، با استفاده از نرم افزارهای SPSS و PLS انجام گرفت . یافته ها نشان داد رفتار شهروندی اجباری هم به صورت مستقیم و هم از طریق متغیر میانجی فرسودگی عاطفی بر نمای انطباق کارکنان تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین رفتار شهروندی اجباری بر فرسودگی عاطفی کارکنان ادارات ورزش تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ مبادله رهبر-عضو-نقش تعدیلگر در رابطه رفتار شهروندی اجباری و فرسودگی عاطفی دارد. بنابراین با روشن شدن اهمیت رفتار شهروندی اجباری بر افزایش نمای انطباق و فرسودگی عاطفی کارکنان، می توان اظهار کرد که احتمال بروز واکنش های عاطفی منفی ناشی از رفتار شهروندی اجباری در کارکنان بیشتر بود. رهبر می تواند تاثیر به سزایی بر پیروان خود داشته باشد و باعث کاهش رفتار های منفی در سازمان شود.