بررسی اثر بیماری زغالی بلوط و ذرات گرد و غبار بر مشخصه های زیستی برگ بلوط ایرانی (منطقه مورد مطالعه بخش جنوبی جنگل بانکول ایلام )

جنگل های زاگرس یکی از ثروتهای طبیعی بسیار ارزشمند در منطقه خاورمیانه است که از نظر بیولوژیکی ، اقتصادی و فرهنگی بسیار اهمیت دارد. این جنگل ها که در غرب ایران و در امتداد رشته کوه زاگرس واقع شده است ، به عنوان یکی از مهم ترین اکوسیستم های این منطقه شناخته شده که از شمال غربی تا جنوب شرقی ایران امتداد یافته و مساحت کلی آنها حدود ۴ میلیون هکتار است (۱۹۹۴.(sabeti, این جنگل ها نقش مهمی در حفاظت از خاک، آب و محیط زیست دارد. فعالیت های انسانی مانند استفاده از چوب جنگلی برای سوخت ، تبدیل جنگل ها به زمین های کشاورزی و چرای بی قید و شرط دامها بخش هایی از زاگرس را به طور محسوس از بین برده است . همچنین اثرات مخرب آفات، بیماری های گیاه ی ، انگل ها همچنین خشکسالی شدید با افزایش غلظت گرد و غبار در ابعاد میکرون به افزایش زمان استقرار آنها در مناطق مختلف زاگرس، اثرات نامطلوب متفاوتی بر فیزیولوژی گیاه و درختان بلوط داشته است . اعتقاد بر این است که ضعیف شدن درختان و درختچه ها در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی های پی در پی باعث افزایش حساسیت آنها با آفات و بیماری ها در این مناطق شده ، که اکثر درختان زاگرس عمدتا از بلوط((QuercusL بودکه شامل Q.brantii lindl و Q.infectoria oliv هستند (۲۰۰۳.(Jazirehi X Ebrahim Rostaghi, بیماری زغالی بلوط ناشی ازBiscogniauxia mediterraneaبه عنوان شایع ترین بیماری درختان بلوط زاگرس گزارش شده است .(۲۰۱۳.(Mirabulfathy, بیماری زغالی یکی از بیماری های مهم و موثر در خشکیدگی درختان بلوط در برخی از جنگل های آمریکا، آسیا، اروپا و شمال آفریقا است ; Henriques et al . , ۲۰۰۷ ; capretti & Battisti ,۲۰۰۷ ; Paoletti et al., ۲۰۰۶ ; Jure & orgis ,۲۰۰۶ (Desprez-Loustau et al.,۲۰۱۲) قارچ عامل بیماری در شرایط تنش خشکی و دمای بالاتر از حد معمول به صورت مهاجم و سریع عمل می کند و ممکن است باعث خشکیدگی موضعی پوست ، آوند چوبی و در نهایت مرگ درختان در حال رشد شود(۲۰۱۶.(karmietal.,به دنبال وقوع خشکسالی و خشکیدگی درختان، قارچهای بیماری زا طغیان کرده همچنین خسارتهای زیادی به درختان جنگلی وارد کردند. نخستین بار نشانه های بیماری زوال درختان بلند مازو در توسکستان دیده شد که عامل بیمارگر قارچ Biscogniauxia mediterranea معرفی شد(۲۰۱۳; Mirabole fathy.,۲۰۱۱.(Mirabole fathy etal., گاز های سمی ، گرد و غبار می توانند از طریق روزنه ها به گیاه وارد شوند که ممکن است ترکیب گیاه را تغییر دهند . گردوغبار علاوه بر کاهش شدت نور دریافتی توسط برگ،بابستن منافذ روزنه هادر روند طبیعی تبادلات گازی (۲(co اختلال ایجاد میکند (۲۰۱۱(Boochani&Fazeli, و سبب کاهش سرعت فتوسنتز می شود ( Glaz ۲۰۰۴.(et al., باتوجه به دامنه گسترش بیماری زغالی بلوط همچنین اثر گردو غبار بر تکثیر بیشتر این بیماری ،پژوهش حاضر به منظور اندازه گیری میزان ذرات گردو غبار ته نشست شده روی برگ بلوط ایرانی در بخش جنوبی جنگل بانکول ایلام در طول دوره رویش و بررسی مشخصه های زیستی درختان سالم و درختان میزبان بیماری زغالی بلوط انجام شد .