ارزیابی ریسک محیط زیستی سد رودبار لرستان در مرحله ساختمانی به روش تلفیقی تصمیم گیری چند شاخصه و مدل RAM- D

هدف از انجام این تحقیق ارزیابی ریسک سد رودبار لرستان به روش تلفیقی تصمیم گیری چندشاخصه و مدل RAM-D است. فهرستی از عوامل ریسک های محیط زیستی تهیه شد و در قالب پرسشنامه در اختیار کارشناسان حوزه سد و محیط زیست قرار گرفت و در نتیجه تعداد ۳۳ عامل ریسک شناسایی شد. نتایج حاصل از پرسشنامه ها با روش TOPSIS مورد تجزیه و تحلیل و اولویت بندی قرار گرفت و سه ریسک تاثیر بر منظر و گردشگری، دفع ضایعات و تاثیر بر زیستگاه ها به ترتیب با امتیازهای ۷۳۹/۰، ۶۶۷/۰، ۶۶/۰ مهم ترین ریسک ها در این روش به دست آمدند. سپس به روش AHP ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها در ۶ گروه ریسک براساس شدت و احتمال وقوع با نرم افزار Expert Choice صورت گرفت. در مرحله بعد با توجه به تفاوت نتایج حاصل از دو روش TOPSIS و AHP به کمک روش های ادغام، نتایج حاصل با هم تلفیق شده و در آخر تعداد ۱۰ ریسک برای سد رودبار لرستان در فاز ساختمانی به دست آمد. سپس با کمک روش RAM-D این ریسک ها ارزیابی شدند و تغییر کاربری اراضی، تاثیر بر زیستگاه ها و تاثیر بر آبزیان حوضه سد به ترتیب با امتیاز های ۹، ۷۵/۶، ۵/۴ از مهمترین ریسک های سد رودبار لرستان در فاز ساختمانی به دست آمدند. این ریسک ها در اثر از بین بردن گونه های بلوط منطقه و تغییر کاربری عمده منطقه و اثر فعالیت های فاز ساختمانی ساخت سد بر روی رودخانه رودبار به وجود می آیند. مهمترین اقدام اصلاحی برای کاهش ریسک های مرحله ساختمانی، جلوگیری از تبدیل اراضی در حوضه آبریز سد است.

کلیدواژه ها:

ارزیابی ریسک محیط زیستی ، فاز ساختمانی ، روش های تصمیم گیری چندشاخصه ، سد رودبار لرستان ، روش ارزیابی ریسک سدها ((RAM-D