مقایسه تطبیقی- تحلیلی روشهای سنجش توسعه پایدار

با وجود سپری شدن حدود دو دهه از تصویب دستور کار ۲۱ که در آن بر تدوین و کاربرد شاخص های توسعه پایدار تاکید شد، هنوز اجماع کاملی در خصوص شاخص های تبیین کننده پایداری، طراحی و استفاده از آنها برای سنجش پایداری و همچنین روشهای جامع و کامل که مورد پذیرش تمامی نخبگان و صاحب نظران در سراسر جهان باشد، به وجود نیامده است. با این حال در خلال سالهای گذشته شاخص های متعددی برای سنجش و اندازه گیری توسعه پایدار مطرح شده و گاهی نیز شاخص های پایداری کشورها توسط نهادهای بین المللی به صورت سالانه منتشر می شود. شاخص های پایداری خصوصا زمانی که به صورت ترکیبی استفاده می شوند، ابزارهای ارزشمندی برای ارزیابی عملکرد کشورها و مقایسه آنها در زمینه توسعه پایدار قلمداد می شوند. به همین دلیل کتاب شناسی مرتبط با اندازه گیری و سنجش پایداری در سطوح بین ملی و بین المللی بسرعت در حال گسترش است. بر این اساس در این مقاله، ابتدا شاخص های توسعه پایدار و برخی از مهمترین مدل ها و روشهای سنجش معرفی شده است. در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیلی- تطبیقی و با استفاده از اطلاعات ۱۳۰ کشور، رابطه هر کدام از روشهای اندازه گیری که در قالب شاخص های ترکیبی ارائه شدند با استفاده از ضرایب همبستگی بین هر کدام از روشها با استفاده از نرم افزارSPSS  تعیین و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نقاط اشتراک و تفاوت های آنها مشخص شد.

کلیدواژه ها:

Sustainability measurement methods ، Ecological Footprint ، Human Development Indicators ، Environment vulnerability index ، Environment sustainability Index