آینده بحران قره باغ بعد از تحولات ۲۰۲۰ بر اساس همگرایی و واگرایی ذینفعان

یکی از تحولات ژئوپلیتیکی بعد از فروپاشی شوروی در قفقاز جنوبی، کشمکش و درگیری های جمهوری آذربایجان و ارمنستان در منطقه قره باغ بود که به دو جنگ منجر شد. جنگ اول قره باغ در فاصله ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۴ و جنگ دوم در سال ۲۰۲۰ دو نتیجه کاملا متفاوت برای طرفین در پی داشت. اگر در جنگ نخست، ارمنستان علاوه بر قره باغ، هفت منطقه دیگر جمهوری آذربایجان در خارج از قره باغ را به تصرف درآورد؛ با شکست در جنگ دوم، مجبور به آزادسازی اراضی اشغالی آذربایجان پس از چند دهه شد. در جنگ اخیر هردو طرف با وساطت روسیه، توافق آتش بس (۱۰ نوامبر ۲۰۲۰) را امضاء کردند؛ اما بازپس گیری قره باغ و شکست ارمنستان، بازی های ژئوپلیتیکی شکل گرفته پس از توافق آتش بس و نیز سیاست های جدید آذربایجان و ترکیه، آینده بحران شکل گرفته در این منطقه را مبهم و پیچیده کرده است.پژوهش پیش روی با استفاده از نظریه بازی ها به دنبال پاسخ به این پرسش است که بر اساس همگرایی و واگرایی ذینفعان، آینده در دسترس بحران قره باغ چگونه است؟ رویکرد پژوهش از نوع اکتشافی بوده و با استفاده از روش ساختار و راهبرد ذینفعان برای پاسخگویی به این پرسش استفاده شده است. روش گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه خبرگانی نیمه ساختاریافته است.بر اساس تحلیل نرم افزاری،مداخله بازیگران منطقه ای و بین المللی و منافع متضادی که هریک از بازیگران در این منطقه دارند، سبب پیچیدگی و ابزاری شدن بحران شده و تداوم بحران سبب سرایت پیامدهای آن به دیگر مجموعه های امنیت منطقه ای خواهد شد.

کلیدواژه ها:

قفقاز جنوبی ، بحران قره باغ ، امنیت منطقه ای ، همگرایی و واگرایی بازیگران ، آینده پژوهی