نقش عبدالقاهر جرجانی؛ (نظریه پرداز بلاغی برجسته ایرانی) در رشد و تکامل بلاغت عربی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش عبدالقاهر جرجانی در رشد و تکامل بلاغت عربی انجام گرفته است. عبدالقاهر جرجانی عالمی اندیشمند و متفکر شهیر ایرانی در قرن پنجم خدمات ارزنده ایی در زمینه ی اعجاز قرآن و بلاغت عربی نمود که نظیر آن در تاریخ به چشم نخورده است و تا کنون در اعجاز قرآنی کسی سخنی فراتر از گفته های جرجانی ذکر نکرده است، اما با وجود خدمات ارزنده و بسیار بزرگ، تحقیقات پژوهش های بسیار کمی برای شناخت این نابغه ایرانی صورت گرفته است. جرجانی با نگارش کتاب دلائل الاعجاز و اسرار البلاغه گام بزرگی در غنی سازی ادبیات بلاغی داشته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی نقش عبدالقاهر جرجانی در رشد و تکامل بلاغت عربی پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان داد، جرجانی قرن ها پیش؛ موضوعات و مباحث بسیاری در زمینه های بلاغی؛ نقد ادبی و معنا شناسی طرح و تحلیل کرده که امروزه نقادان و زبان شناسان معاصر آن ها را به عنوان آراء و نظریاتی جدید طرح می نمایند. یکی از عوامل شهرت ایشان به سبب نظریه نظم بود. نظریه ایی که وی در پرتو آن توانست از منظری متفاوت به اعجاز قرآن کریم بنگرد. نظریه پردازان بزرگی همچون زمخشری، فخر رازی، سکاکی، زملکانی، یحیی بن حمزه، علوی و تفتازانی به وضوح متاثر از نظریه نظم جرجانی آثار خود را به رشته تحریر درآورده اند.

کلیدواژه ها:

عبدالقاهر جرجانی ، بلاغت عربی ، اعجاز قرآن ، نظریه بلاغت ، دلائل الاعجاز