مهاجرت زرتشتیان یزد و کرمان به شیراز و ساخت آتشکده شیراز

در این مقاله به مهاجرت زرتشتیان یزد و کرمان به شیراز و ساخت آتشکده و تاسیس انجمن زرتشتیان شیراز پرداخته شده است. داده ها از طریق تحقیقات کتابخانه ای و میدانی به دست آمده است. اطلاعات میدانی طی مصاحبهای با شادروان افلاطون سهرابی، رئیس انجمن زرتشتیان شیراز، در اسفند ۱۳۹۶ به دست آمده و سنگ نبشته های آتشکده و اسناد مجموعه پولادی نیز در آشنایی با چگونگی ساخت آتشکده و بنای باغ وقفی زرتشتیان، راهگشای این پژوهش بوده اند. تعداد زرتشتیان شیراز ۱۷۲ نفر است. در پی مهاجرت گسترده زرتشتیان یزد و کرمان به شهرهای دیگر، عدهای شیراز را انتخاب کردند که پنج خانواده از کرمان و مابقی از یزد بودند. در زمان صفویه و با افزایش فشارها بر زرتشتیان، عدهای از بهدینان یزد به مزرعه کلانتر مهاجرت کردند. بر اساس تاریخ شفاهی، بیشترین میزان مهاجرت به شیراز را طایفه کلانتریها داشتند. زرتشتیان شیراز در زمان کریمخان زند، پشت قلعه کریمخانی، زندگی میکردند و بعد از مرگ کریم خان زند، به دلیل حمله حومهنشینان، از کاروانسرا فرار کردند. در زمان قاجاریه و با تلاشهای پارسیان هند، اوضاع بهدینان بهبود یافت. در آن زمان بزرگان زرتشتی با اجازه شاهان قاجار به شیراز بازگشتند، محل کنونی انجمن زرتشتیان را خریدند و به مرور، بنا و آتشکده ای در آن ساختند. باغ وقفی شیراز در سال ۱۳۸۴ توسط ارباب مهربان پولاد و ۲۱ تن دیگر از زرتشتیان خریداری و به جامعه زرتشتیان وقف شد و پرستشگاه نیز به دهش دکتر اسفندیار یگانگی در سال ۱۳۴۳ ساخته شد. تا کنون پژوهشی در این زمینه صورت نگرفته است.

کلیدواژه ها:

تاریخ شفاهی ، زرتشتیان شیراز ، مهاجرت زرتشتیان یزد و کرمان ، آتشکده شیراز ، باغ وقفی زرتشتیان