نقش دل بستگی پدر-کودک و عوامل موثر بر آن در تحول کودک: یک مرور روایتی

با توجه به آمارهای هشداردهنده درباره ی اختلال های روان شناختی کودکان، علاقه به بررسی تحول کودک به شدت افزایش یافته است. دل بستگی ایمن و کارکرد موثر خانواده و والدگری مثبت نقش بسیار چشمگیری در تحول کودک دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف مرور نقش پدر در تحول کودک، عوامل موثر بر دل بستگی پدر-کودک و پیامدهای تحولی دل بستگی پدر-کودک صورت گرفت. این مطالعه از طریق جست وجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی Scopus، Sciencedirect وPubMed  و پایگاه­های داخلی مرکز اطلاعات علمی دانشگاهی، بانک اطلاعات نشریات کشور، پرتال جامع علوم انسانی و پایگاه مرکز علمی جهاد دانشگاهی در بازه ی زمانی ۱۴۰۲-۱۳۷۸ (۲۰۲۳-۲۰۰۰) با کلیدواژه های تخصصی صورت گرفته است. حاصل جست وجو تعداد ۱۲۳ مقاله بود که نهایتا ۸۶ مقاله به مطالعه وارد شدند. نتایج حاصل از این بررسی نقش پدر و دل بستگی پدر-کودک در تحول کودک را آشکار کرد. همچنین، عوامل تاثیرگذار بر دل بستگی پدر-کودک را در چهار دسته ی کلی طبقه­بندی کرد که عبارت اند از: ۱. عوامل مربوط به کودک؛ ۲. عوامل مربوط به پدر؛ ۳. عوامل مربوط به خانواده؛ ۴. عوامل فرهنگی. علاوه بر این، پیامدهای تحولی دل بستگی پدر-کودک را در سه دسته ی کلی تحول اجتماعی-هیجانی، تحول شناختی-کلامی و آسیب روانی و مشکلات رفتاری شناسایی کرد. این عوامل نشان می دهند که پدران نیز نگاره ی دل بستگی فرزندانشان هستند و به واسطه ی تعاملات مثبت با کودکان، نقش بسزایی در پیامدهای شناختی، هیجانی و اجتماعی آن ها دارند؛ پس با درک بهتر رابطه ی دل بستگی پدر-کودک و شناسایی عوامل موثر بر آن و پیامدهایی که به دنبال دارد، می توان به بهبود رابطه ی پدر-کودک کمک کرد و با تاکید ویژه بر نقش پدران، می توان بسته های آموزشی و مداخلات درمانی ای طراحی کرد که به پیشگیری از مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان و درمان موثرتر این مشکلات بینجامد.

کلیدواژه ها:

Attachment ، Child Development ، Father-child Relationship. ، تحول کودک ، دل بستگی ، رابطه پدر-کودک.