دستگاه صرف فعل در لهجه طرقی از گویش راجی

در پژوهش حاضر به منظور احیا و حفظ فرهنگ و هویت ملی و قومی و نیز کمک به غنای زبان و فرهنگ کشور از طریق شناخت و تحلیل گویش ها و لهجه های گوناگون، پس از ذکر مقدمه، پیشینه پژوهش و سپس کلیاتی درباره گویش راجی و لهجه طرقی (رایج در شهر طرق رود از توابع شهرستان نطنز در استان اصفهان)، شش فعل مختلف را به صورت تصادفی و شامل اقسام ساده، مرکب، پیشوندی، مجهول، لازم (ناگذر)، متعدی (گذرا) و ربطی برگزیده و آن ها را در زمان های ماضی (ساده، استمراری، نقلی، بعید، التزامی و مستمر/ ملموس) و مضارع (اخباری، التزامی و مستمر/ ملموس) صرف کرده و شکل های امر (دوم شخص مفرد و جمع) و مصدر های آن ها را هم نشان داده و بر این مبنا مهم ترین ویژگی های صرفی مرتبط با مقوله زمان در این فعل ها را بررسی و دسته بندی کرده ایم. در نهایت به این نتیجه رسیده ایم که به طور کلی در لهجه طرقی از گویش راجی، تنوع ساختاری و دگرگونی های مختلف در فعل های ماضی در مقایسه با فعل های مضارع و امر، بیشتر است و جا به جایی و تغییر در اجزای تشکیل دهنده آن ها بیش از دیگر فعل ها صورت می گیرد. مهم ترین ویژگی های صرفی خاص فعل در این لهجه را در حوزه هایی بدین شرح می توان یافت: ویژگی های مربوط به کاربرد شناسه، ویژگی های مربوط به کاربرد بن فعل، ویژگی های ساختاری خاص در فعل های این لهجه، ویژگی های آوایی خاص، ویژگی های مربوط به کاربرد فعل معین، ویژگی های زمانی خاص، ویژگی های مربوط به کاربرد پیشوند ها، ویژگی های مربوط به کاربرد مصدر، ویژگی های معنایی فعل، استفاده از فعل های وجهی و کاربرد فعل های فارسی دری کهن.

کلیدواژه ها:

گویش