تحلیل ارتباط زیست پذیری و تاب آوری در مقیاس محلی با تاکید بر زیرساخت های شهری (مطالعه موردی: محله ی پونک تهران)

سیستم های شهری در حال حاضر با چالش های بزرگی در ارتباط با افزایش انواع مخاطرات و اثرات آنها روبه رو می باشند. در این راستا وجود مستمر مخاطرات، طراحی شهرهای تاب آور و به تبع آن تحقق پایداری و زیست پذیری را ضروری ساخته است. با توجه به همراستایی مفاهیم تاب آوری و زیست پذیری در دست یابی به پایداری و کیفیت مناسب زندگی در محیط های شهری، هدف از پژوهش حاضر تحلیل ارتباط زیست پذیری و تاب آوری با تاکید بر زیرساخت های شهری در محله ی پونک تهران می باشد. روش تحقیق آمیخته (کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت علی-همبستگی می باشد که به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های T-test و Pearson در نرم افزار SPSS و مشاهدات میدانی نگارندگان استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان ۱۹ تا ۶۵ ساله ی محله ی پونک تهران می باشد که بر اساس مدل کوکران ۳۸۴ نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که وضعیت محله ی مورد بررسی از منظر شاخص های زیرساخت های شهری در ابعاد زیست پذیری و تاب آوری، مطلوب ارزیابی شده است. همچنین در بعد زیست پذیری تنها مولفه ی بهره مندی از فضاهای سبز و عمومی مناسب برای تفریح و تعاملات اجتماعی و در بعد تاب آوری دو مولفه ی دسترسی به فضاهای باز مناسب و مکان های اسکان موقت در زمان وقوع بحران و سازوکارهای مناسب برای حفاظت از زیرساخت ها و وجود طرح های اضطراری برای بازسازی آنها در وضعیت نامطلوب قرار دارند. از طرفی بین ۶ مولفه ی زیست پذیری و ۶ مولفه ی تاب آوری از منظر زیرساخت های شهری در محله ی پونک رابطه ی معنادار مثبت و مستقیم در سطح اطمینان ۹۵ درصد وجود دارد. به عبارتی مطلوبیت محله از منظر زیرساخت های شهر زیست پذیر موجب ارتقاء تاب آوری در ابعاد سازگاری (توانایی بازگشت به عقب)، مقاومت (توانایی جذب شوک) و تغییرپذیری (قابلیت تغییر و انطباق) گردیده است.

کلیدواژه ها:

تاب آوری