اندیشه های اپیکوریستی در آیینه شعر نظامی گنجوی

نظامی گنجوی حکیمی جامع الاطراف است؛ نگرش های حکمی و فلسفی و کلامی مختلفی در شعر او بروز و ظهور یافته است. عرفان و زهد و حکمت در شعر او در هم تنیده شده و او موضوعات مختلف حکمی و عرفانی و زهد آمیز را در شعرش آورده است. یکی از جلوه هیا اندیشه های حکمی و فلسفی در شعر او دیدگاه های اپیکوریسیت است که در جای جای منظومه هایش دیده می شود. با اینکه نمود سختی کشی و ریاضت و زهد را نیز در شعر او می توان ید اما لذت گرایی و خوشباشی و میل به نشاط و شای و شادباشی نیز در شعر او دیده می‎شود که نمودهایی از تفکرات و رویکرد اپیکوریستی به زندگی این جهانی است.او مخاطبش را دعوت به خوش بودن و خوشباشی می کند و لذت گرایی را در موارد یتوصیه می کند. جهان بی اعتبار از دید نظامی ارزش آن را ندارد که در رنج و سختی کشی سپری شود باید حصه خود را از دنیا و لذات دنیوی برداشت.اغتنام فرصت از نمودهای اپیکوریسم در شعر اوست؛ در لحظه زیستن و شاد بودن و عیش نقد و خوشی نقد را واننهادن. تفکری که پیش تر از او در شعر خیام بسیار دیده می شود. گشت و گذار در طبیع و کسب این لذت حلال بعدی دیگر از اندیشه اپیکوریستی نظامی است. از دید او ر فصل گل باید نهایت استفاه خود را از طبیعت و سرسبزی آن برد. گوش دادن به موسیقی نیز لذت دیگری است که در شعر او جلوه دارد. قناعت ورزی نیز که مایه آرامش آدمی است و اپیکور همواره بریا آسایش و آرامش و لذت آدمی ترغیب به قناعت و خرسندی می‎کند. نظامی نیز همچون او ترغیب به قناعت می کند و آرامش آدمی را در قناعت و خرسند بودن می جوید.مقاله حاضر جلوه های اندیشه اپیکوریستی نظامی را که ذکر آن رفت بازکاویده و با روش توصیفی-تحلیلی آن را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.

کلیدواژه ها:

اپیکور ، فلسفه اپیکوریسم ، نظامی گنجوی