بازتاب موسیقی و سی لحن باربدی در منظومه خسرو و شیرینحکیم نظامی گنجوی

حکیم نظامی با وجود سرودن بیش از ۱۰۰۰ بیت دارای اصطلاحات موسیقی، ذکر انواع موسیقی بزمی، رزمی، درباری و مجلسی، بیان محافل بزمی در خمسه، طنین انداز شدن آوای سازهای رزمی در اسکندر نامه، ماجراهایی که به نوعی موسیقی موضوع اصلی آنهاست، یاد کرد ۵۰ ساز و سی لحن باربد (در خسرو و شیرین) و حدود ۳۰گوشه از ردیف موسیقی ایران و خلق صور خیال دل انگیز با مصطلحات موسیقی، در ردیف شاعرانی قرار دارد که با اصطلاحات موسیقی آشنایی کامل دارد. مدیریت راست نوازی و راست خوانی باربد و نکیسا در بزم خسرو و برشمردن یک یک گوشه های دستگاه راست(ماهور ، شور و همایون،سه گاه و چهار گاه)،که منجر به وصال خسرو و شیرین می شود و نیز پرداختن به قبول دعوت قزل ارسلان و بازگو کردن تمام حالات ارکستر دربار شاه و بیان اختلاف سازها و اتفاق نت های برخاسته از آنها، نشان می دهد حکیم نظامی در علم نظری (تئوری علم موسیقی) مهارت و استادی کامل داشته است. در این مقاله تنها به سی لحن باربدی در منظومه خسرو و شیرین می پردازیم تا نشان دهیم که موسیقی، موسیقی دان ها و انواع سازها در این منظومه، از چه مقام و جایگاه شایسته ای برخوردار بوده اند.

کلیدواژه ها:

موسیقی ، ادبیات ، نظامی ، منظومه خسرو و شیرین ، سی لحن باربدی