تاثیر زمان و غلظت های مختلف هیپوکلریت سدیم، قارچ کش کاربندازیم و کلرید جیوه در مهار آلودگی پیاز لاله واژگون (Fritillaria spp.) در محیط کشت بافت

رفع آلودگی به­عنوان یک چالش اساسی در تکنیک کشت سلول، بافت و اندام گیاهی به شمار می رود. با اینکه روش های مختلفی برای این منظور وجود دارد، اما توسعه روش های ضدعفونی مختص هر گونه یک عامل مهم در استقرار و موفقیت سیستم کشت بافت به شمار می رود. لذا، پژوهش حاضر به­منظور بررسی تاثیر زمان و غلظت های مختلف هیپوکلریت سدیم، قارچ­کش کاربندازیم و کلرید جیوه در مهار آلودگی پیازهای لاله واژگون (Fritillaria spp.) در محیط کشت بافت به­صورت طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل قارچ­کش ۰/۱ درصد در زمان های مختلف (صفر، ۳۰،۲۵، ۳۵ و ۴۰ دقیقه)، پنج سطح هیپوکلریت سدیم (صفر ، ۱، ۱/۵، ۲، ۲/۵ و ۳ درصد) در زمان های مختلف (صفر ، ۷، ۹، ۱۰، ۱۲ و ۱۵ دقیقه)، الکل ۷۰ درصد با زمان (صفر ، ۶۰ و ۹۰ ثانیه) و کلرید جیوه (صفر ، ۰/۱ و ۰/۲ درصد) بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که با وجود اینکه کمترین درصد آلودگی در زمان ۴۰ دقیقه قارچ­کش کاربندازیم، الکل ۷۰ درصد در زمان ۹۰ ثانیه، غلظت ۳ درصد و زمان ۱۵ دقیقه هیپوکلریت سدیم و غلظت ۰/۲ درصد کلرید جیوه حاصل شد، اما میزان زنده مانی ریزنمونه ها به کمترین میزان کاهش یافت و باعث قهوه ای شدن ریزنمونه ها شد. طبق نتایج حاصل، بهترین تیمار با رفع آلودگی ۸۰ درصد و درصد زنده­مانی بالا، زمان ۳۰ دقیقه قارچ­کش، زمان ۶۰ ثانیه الکل ۷۰ درصد، هیپوکلریت سدیم ۲ و ۲/۵ درصد به­ترتیب به مدت ۱۲ و ۱۰ دقیقه و کلرید جیوه ۰/۱ درصد به مدت هفت دقیقه بود. لذا استفاده از تیمارهای ذکر شده در شرایط کشت درون شیشه ای، جهت کاهش آلودگی و ریزازدیادی پیازهای گیاه لاله واژگون پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

انقراض ، درون شیشه ای ، ریزازدیادی ، کمیاب ، گندزدایی