تاثیر کتب سنگی در تصویرسازی حالت عامیانه و کتاب آرایی دوران قاجار

دوران قاجار تغییرات بسیار زیادی به خود دید. تحولات سیاسی ، اجتماعی و همچنین دگرگونی های فرهنگی که هنر و هنرمندان را نیز در بر می گرفت . چاپ سنگی ، عکاسی و مصورسازی کتب ، همگی از هنرهای مهم آن دوره محسوب می شود.یکی از رایج ترین تکنیک های دوره قاجار، چاپ سنگی به شمار می رود که ریشه در سنت های نقاشی ایرانی داشته است بنابراین با انتشار کتاب های چاپ سنگی در دوران قاجار، دوباره مصورسازی کتب ایرانی آغاز گردید. علی رغم این که مصور سازی کتاب های چاپ سنگی از نظر کیفیت تفاوت های قابل توجهی با نگارگری قدیم ایران داشت ، اما با ادامه یافتن برخی سنت های کتاب آرایی و تاثیر پذیرفتن از هنر عامیانه و تاثیر متقابل برآن، برخی سنت های کتاب آرایی ایران در شکل و محتوایی متفاوت، مجددا احیا شد. خصوصیات و جلوه های تصویری این نسخ ، اغلب ساختاری واحد را دنبال می کند. کتاب های تصویری که نمونه های بسیار جالب توجهی از تصویرگری کتب داستانی را شامل می شوند، یکی از ارزشمندترین منابع به جای مانده از تصویرگری کتاب در ادوار گذشته ایران به شمار می روند که می توان از آن ها به عنوان منبع الهام تصویرگری در دوران جدید استفاده کرد. هدف از این مقاله ، بررسی تصویرسازی های کتب سنگی پس از گذشت زمان به حالت عامیانه می باشد . شیوه گردآوری اطلاعات مبتنی بر داده های کتابخانه ای و مطالعه اسناد تصویری است که به صورت توصیفی ارائه شدند. در این مقاله ابتدا به سبک های تصویر سازی در اوایل دوره قاجار و تحولاتی که چاپ سنگی بر روی تصویرسازی گذاشته است می پردازیم که این امر باعث شده بود با ایجاد موضوعات نوین و مخاطبان جدید، هنرمندان از تصاویر درباری به سمت موضوعات اجتماعی و عامیانه بروند و در این زمینه پیشرفت قابل توجهی در میان عموم افراد به همراه تنوع موضوعات داشته باشند.

کلیدواژه ها:

تصویرسازی ، چاپ سنگی ، دوره قاجار ، کتاب مصور ، تصویرسازی حالت عامیانه