بررسی مسئولیت کیفری کودکان و نوجوانان در جرایم مرتبط با مواد مخدر از دیدگاهحقوق ایران و آذربایجان

با توجه به گسترش روز افزون جرائم مرتبط با مواد مخدر در ایران و کشورهای همسایه و همچنین رایج بودن استفاده از کودکانو نوجوانان در این جرائم که در نهایت منجر به ایجاد پرونده کیفری و تعیین مجازات برای این کودکان و نوجوانان می شود وعطف توجه به این موضوع که تشکیل پرونده کیفری برای این قشر می تواند صدمات و آسیب هایی غیر قابل اجتناب به اینکودکان و نوجوانان وارد آورد، به مقایسه سیاست های کیفری دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان در قبالکودکان و نوجوانان در خصوص جرائم مرتبط با مواد مخدر پرداخته شد و با استفاده از تجارب دو کشور و همچنین توجه بهکنوانسیون ها و استانداردهای بین المللی در زمینه ی سیاست های کیفری در قبال جرائم کودکان و نوجوانان، نقاط قوت و ضعفسیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با سیاست کیفری جمهوری آذربایجان، در برخورد با جرائم کیفری کودکان ونوجوانان شناسایی و پیشنهاداتی در جهت رفع نقاط ضعف و ارتقا و بهبود نقاط قوت، ارائه گردید. از مهمترین مباحث حقوقکیفری مرتبط با کودکان و نوجوانان که باعث جدایی آنان از نظر بزهکاری و نحوه دادرسی از بزرگسالان می شود، سن مسئولیتو در راستای آن بلوغ است. نظام کیفری ایران و آذربایجان دارای چالش ها و فراز و نشیب های متعددی می باشد. هر چند تدوینکنندگان قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ در صدد رفع برخی از این چالش ها بوده است و به عنوان مثال، سن مسئولیت کیفری رااز سن بلوغ کیفری در جرایم تعزیری جدا نموده و همچنین نظام مسئولیت تدریجی کودکان و نوجوانان نسبت به ارتکاب جرائمرا به رسمیت شناخت و لزوم احراز رشد کیفری یا کمال عقلی را به عنوان شرط اساسی در اجرای حد و قصاص، پذیرفت. جمهوری آذربایجان از قاعده بلوغ جنسی تبعیت ننموده و به دور از تبعیض جنسیتی به استناد ماده ۸۴ قانون جزای ۱۹۹۹ «بلوغ کیفری» را که آستانه شروع آن، ۱۴ سالگی می باشد را مبنای تحقق سن مسئولیت قرار داده و مجازات بزهکاری کودکان و نوجوانان راتابع نظام مسئولیت کیفری تدریجی قرار داده است.

کلیدواژه ها:

جرائم مواد مخدر ، مسئولیت کیفری اطفال ، مسئولیت اطفال در جرائم مواد مخدر