باورهای مردمی در سقاخانه های تهران

سقاخانه از دسته مکان هایمذهبی به شمار می رودو در نزد مردم جایگاه خاص خود را دارد.تجلی قداست آب در نذورات، اوقاف، وسایل و ملزومات مربوط به سقاخانه، تز یینات و نوع کاربریاین بنا دیده می شود.بر اساس اعتقاد و باور مردم، تمام سقاخانه هامنتسب به ابوالفضل عباس(ع)است و فلسفه ایجاد آننیز با موکل اصلی آب در کربلا ارتباط تنگاتنگ دارد و به لحاظ تاریخی،کارکرد سقاخانه هابا شهادت اما محسینو یارانش تقویت می شود.هرچند توجه به سقاخانه هاازگذشته تا به امروز کمرنگ شده است اما میتوانچنین ادعا کرد که در حال حاضر باورهای مردماز عوامل اصلی حفظ میراث ملموس و ناملموس این مکان شده است. هدف از این پژوهش تبیینو تحلیل باورهای مردمی به سقاخانه هایتهران و چگونگی به خدمت درآمدن این باورها در حفظاین مکان به عنوانکیی از شاخصه هایمذهبی شهر است. به دلیل بسامد بالای اعتقادات مردمدر جنوب شهر و نیز تراکم سقاخانه هایآن، تمرکز اصلی بر روی سقاخانه هایاین منطقه است.روش تحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ایو به ویژهتحقیقاتمیدانی است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد،باورهای مردمی مختص سقاخانه هادرمنطقه موردبررسی همچنان وجود داشته و واکنش افراد به ماهیت و هستی سقاخانه در فضایشهری در دودسته کلی قابل بررسی است. یکی از این دودسته دارای اعتقادهای مذهبی بوده ودیدگاه دیگر دسته به سقاخانه ها،مکانی مناسب برای خدمت رسانیو نشان دادن خیرخواهیخود به محله است. مطالعات این پژوهش نشان می دهدحفاظت و احیاء سقاخانه ها،عمدتا توسطدسته دوم انجام می شود.

کلیدواژه ها:

تهران ، سقاخانه ، شاخصه های مذهبی ، نقش اب