بررسی روند تغییرات حریم بستر تالاب بامدژ با استفاده از سنجش از دور

مقدمه: تالاب ها یکی از اکوسیستم های طبیعی هستند که نقش مهمی در حفظ تنوع گیاهی و جانور ی ایفا می کنند. تالاب ها به دلیل قرار گرفتن در یک منطقه میانی بین اکوسیستم های خشکی و دریایی به تغییرات محیطی بسیار حساس هستند. پایش مداوم آنها به ویژه در تالاب هایی با الگویتغییرات فصلی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکوسیستم های تالاب تحت تاثیر عوامل انسانی و طبیعنی قرار دارند.منطقه حفاظت شده تالاب بامدژ در حد فاصل رودخانه های دز و کرخه و در فاصله ۴۰کیلومتری شمال شهر اهواز واقع است. منبع اصلی تامین کننده آب تالاب بامدژ، رودخانه شاوور است.وسعت محدوده تالاب بامدژ در فصول مختلف وابسته به جریان های ورودی به تالاب و خروجی از آناست. برخی فعالیت های عمرانی و تغییر کاربری اراضی موجود در حریم و بستر تالاب از یک طرفباعث کاهش مساحت تالاب و از طرف دیگر سبب تغییر رژیم جریان های ورودی و خروجی تالاب شدهاست. مواد و روش ها: در این مطالعه برای بررسی روند تغییرات گستره حریم بستر تالاب بامدژ از گذشته تا کنون ضمن مراجعه به منابع و سوابق مطالعات قبلی، از تصاویر ماهواره ای, عکس های هوایی و نقشه های توپوگرافی از سال ۱۳۴۶ الی ۱۳۹۸ استفاده گردید و مرزهای تالاب در سال ها و فصل های مختلف با استفاده از پردازش تصاویر در نرم افزارهای سنجش از دور و ARC GIS بهره گرفته شده است.نتایج: نتایج نشان از تغییر محدوده از سطحی بالغ بر ۸۱۲۰ هکتار به سطحی برابر با ۲۶۰۰ هکتاراست که نشان از کاهش ۵۵۰۰ هکتاری از این محدوده که نتیجه بروز مداخلات گسترده در این بسترطبیعی است. همچنین تغییرات بوجود آمده در وضعیت طولی تالاب نیز نشان از تغییر از حدوده ۲۰کیلومتر به محدوده ۱۰ کیلومتر است. بحث و نتیجه گیری: بنابراین تصاویر سنجش از دور نوری نشان داد که امکان تشخیص تغییر تالاب در بازه طولانی مدت امکان پذیر می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق بیان کننده کاهش بیش از پنجاه درصدی حریم و بستر تالاب بامدژ در طی این سالها می باشد. ادامه روند شرایط کنونی می تواند موجودیت و یکپارچگی تالاب بامدژ را با خطر جبران ناپذیری مواجه نماید. لذا توصیه می شود برنامه های مدیریتی به منظور پایشو کنترل این تالاب به صورت منسجم صورت پذیرد

کلیدواژه ها:

تالاب ، بامدژ ، تصاویر ماهواره ای ، سنجش از دور