بررسی تغییر کاربری اراضی و روند بیابان زایی نواحی شرق و جنوب شرقاستان خوزستان با استفاده از سنجش از دور

مقدمه: یکی از مهم ترین بحران های زیست محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک پدیده مخرب بیابان زایی و فرسایش بادی می باشد که وقوع طوفان های گرد و غبار و حرکت ریزگردها از پیامدهای آن محسوب می شود. استان خوزستان به علت شرایط ژئومورفولوژیکی و زمین شناسیخاص خود، کاملا در معرضفرسایش بادی قرار دارد. ارزیابی و تهیه نقشه خطر بیابان زایی همواره بهعنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزان در عرصه مدیریت مناطق بیابانی مطرح بوده است. فناوریسنجش از دور که مبتنی بر اطلاعات مکانی است که در فواصل زمانی منظم توسط هواپیماها وماهواره ها جمع آوری می شود، نقش برجسته ای در ارزیابی و پایش تخریب زمین و بیابان زایی در مقیاس محلی، منطقه ای و جهانی ایفا می کند. مواد و روش ها: در این مطالعه به منظور ارزیابی تغییرات پوشش و کاربری اراضی و تعیین تغییرات بیابان زایی در نواحی شرق و جنوب شرق استان خوزستان از تصاویر لندست مربوط به سال های ،۲۰۰۲ و ۲۰۱۶ استفاده شد. ابتدا پیش پردازش های هندسی، اتمسفری و توپوگرافی بر رویتصاویر اعمال شدند و نقشه های کاربری و پوشش اراضی با استفاده از طبقه بندی نظارت شدهالگوریتم حداکثر احتمال استخراج گردید. سپس صحت نقشه ها با استفاده از صحت کلی و ضریبکاپا محاسبه شدند نتایج: نتایج تجزیه و تحلیل تغییرات ایجاد شده در طی سال های ۲۰۰۲-۲۰۱۳ و ۲۰۱۶ نشان داد که در طول سال های مورد مطالعه، اراضی با پوشش گیاهی ضعیف، اراضی با پوشش گیاهی متوسط، کاربری سطوح آبی، اراضی زراعی آبی و پوشش جنگلی و بیشه زار میزان مساحت آنها در طول بازه زمانی در نظر گرفته شده روندی کاهشی داشته و در مقابل کاربری اراضی بایر و بدون پوشش گیاهی دارای روندی افزایشی است.که می توان به این نتیجه رسید که در بازه زمانی از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۶ سطح وسیعی از منطقه جنوب و جنوب شرق اهواز به اراضی بایر و بدون پوشش گیاهی تبدیل شده و این موضوع بیانگر افزایش وسعت مناطق بیابانی در این ناحیه می باشد. بحث و نتیجه گیری: در مجموع روند تغییرات کاربری های اراضی در منطقه مورد مطالعه حاکی از این موضوع است که منطقه مطالعاتی در معرضتخریب قرار دارد و نتایج نهایی نشان داد که تصاویرماهواره ای از قابلیت مناسبی برای تعیین روند تغییر کاربری اراضی در مقیاس منطقه ای برخوردارند

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، سنجش از دور ، کاربری اراضی ، لندست