بررسی فقهی حقوقی مصادیق جدید وقف با تکیه بر اوراق بهادار

وقف ازجمله نهادهای حقوقی است که اهمیت بسیاری زیادی دارد. درواقع، در طول تاریخ نهاد وقف یکی از وسایلعمومی شدن مالکیت خصوصی، توزیع عادلانه ثروت، حفظ میراث فرهنگی و شعائر مذهبی و همچنین باقیگذاردن صالحات بوده است. این سنت نیازمند توجه بیشتر و روزآمد کردن احکام آن بر اساس تحولات جامعه وپیشرفت های بشری است؛ زیر ا با بروز مسائل مستحدثه ای همچون سهام شرکت ها می توان دایره شمول موقوفاترا گسترش داد؛ چراکه در عصر حاضر سرمایه به سمت شرکت ها، بازار سرمایه و پول نقد هدایت شده وعدم امکانوقف این قبیل اموال باعث عدم جذب چنین سرمایه هایی می گردد؛ بنابراین، مشروعیت وقف پول، سهام و سایراورا ق بهادار اسلامی زمینه را برای امکان وقف افراد کم درآمد نیز فراهم می کند. لذا باوجودی که در وقف سنتیادبیات وسیعی شکل گرفته؛ پیرامون وقف اورا ق بهادار که یکی ا ز مصادیق بارز آن اورا ق سهام است، مطالعاتزیادی انجام نشده است. در این خصوص بین فقها و حقوق دانان اختلاف نظر وجود دارد به گونه ای که برخی وقفسهام را مجاز دانسته و عدهای دیگر عقیده بر بطلان چنین وقفی دارند. با واکاوی دقیق شرایط مال موقوفه ازجملهعین معین بودن، انتفاع با بقای عین و قابلیت قبض این نتیجه حاصل میشود که با توجه به شرایط و آثار وقف درمورد شرکتهای تجاری امکان وقف سهام وجود دارد. آن گونه که از بررسی تاریخی وقف در تمدن اسلامی و سایرجوامع استنباط میشود، موقوفات پیوسته متناسب با نیازهای اجتماعی به وجود آمده اند، امروزه ظرفیت های مالیمناسبی برای وقف و نیکوکاری وجود دارد ولی وجود موانع قانونی و فقهی و نبود بسترهای مناسب فرهنگی وحقوقی، باعث محدودیت نهاد وقف می شود.

کلیدواژه ها:

وقف ، اوراق بهادار ، فقه ، حقوق ایران